Tổng thống Duterte quyết chấm dứt hiệp ước quân sự với Mỹ

Tổng thống Philippines, Rodrigo Duterte, tối 9/3 khẳng định lập trường không thay đổi của ông về Thoả thuận Các lực lượng Thăm viếng (VFA), ngay cả khi một số thượng nghị sĩ yêu cầu Tòa án Tối cao buộc ông phải được Thượng viện đồng ý trong việc chấm dứt hiệp ước quân sự quan trọng với Mỹ, truyền thông Philippines đưa tin hôm 10/3.

Tổng thống Philippine Rodrigo Duterte.

“Họ không thể ép buộc tôi. Tôi từ chối bị ép buộc. Tôi đã chấm dứt thoả thuận”, ông Duterte được trích lời nói.

“Điều tôi tôi quan tâm lúc này là chúng ta bắt đầu đếm 180 ngày cho tới khi họ gói ghém và rút đi”, tổng thống Philippines nói thêm.

Ông Duterte đã đơn phương chấm dứt hiệp ước VFA sau khi Mỹ hủy visa của Thượng nghị sĩ Ronald Dela Rosa, người từng giữ chức cảnh sát trưởng và giám sát cuộc chiến chống ma túy đẫm máu của chính quyền ông Duterte từ năm 2016 đến 2018.

Theo quy định trong hiệp ước quân sự có năm 1998, VFA sẽ kết thúc sau 180 ngày kể từ khi nhận được thông báo chính thức về việc chấm dứt từ một trong hai quốc gia.

“Tôi sẽ không thay đổi đối với VFA, và tôi sẽ không đến Mỹ để thảo luận với bất kỳ ai mặc dù tôi rất tôn trọng [Tổng thống Mỹ Donald] Trump”, Tổng thống Philippines nói trong một cuộc họp báo vào khuya 9/3 ở Malacanang.

Luật Philippines đòi hỏi phải có sự chấp thuận của Thượng viện trước khi Tổng thống có thể tham gia vào một hiệp ước với các quốc gia khác, nhưng Hiến pháp nước này lại không quy định tương tự đối với việc hủy bỏ hiệp ước, theo lời của Chủ tịch Thượng viện Vicente Sotto III nói với các phóng viên.

Ông Sotto đã đệ đơn kiện lên tòa án cấp cao để kháng cáo và tuyên bố chống lại Thư ký Văn phòng tổng thống Salvador Medialdea, và Bộ trưởng Ngoại giao Teodoro Locsin, Jr. về việc huỷ bỏ VFA.

Mặc dù kiên quyết chấm dứt hiệp ước với Mỹ, nhưng ông Duterte vẫn bày tỏ sự ủng hộ của ông đối với Tổng thống Donald Trump. Ông cũng kêu gọi cử tri Philippines ở Mỹ hãy bỏ phiếu cho ông Trump tái đắc cử trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm nay.

Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump nói ông không bận tâm đến quyết định chấm dứt VFA của ông Duterte. Còn Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Mark Esper gọi đây là một quyết định “đáng tiếc” và “sai hướng”.

(VOA)