Tâm Chánh - Cần minh định cách gọi tư lệnh ngành

Các báo không nên sử dụng cách gọi tư lệnh ngành, phản ánh sai lệch vị trí pháp lí của bộ trưởng.

Cần minh định cách gọi tư lệnh ngành

Trong chính thể hiện hành chỉ có bộ trưởng bộ quốc phòng có được uỷ nhiệm chức trách tư lệnh quân đội, bộ trưởng công an có thể có quyền tư lệnh của lực lượng công an. Ngay cả kiểu thiết kế này của ngành công an cũng còn có nhiều ý kiến rất khác nhau. Công an có nên là một lực lượng vũ trang ở cấp quốc gia với hệ thống quân giai xuyên suốt từ TƯ đến cơ sở?

Bộ trưởng chịu trách nhiệm trước thủ tướng, trước chính phủ, trước chủ tịch nước, trước quốc hội về thực thi hiến pháp, pháp luật trong lĩnh vực mình phụ trách, điều chỉnh thực tiễn bằng công cụ pháp luật và chính sách, không phải bằng kiểu điều binh khiển tướng, không phải là thủ trưởng của người lao động trong lĩnh vực mình phụ trách, càng không phải là cấp trên của nhân dân.

Không tường minh quan hệ này, bộ trưởng bộ công thương đã đề nghị thủ tướng chính phủ chỉ đạo bộ trưởng thông tin và truyền thông chỉ đạo báo chí không đưa tin trái chiều về tăng giá điện. Đây là một sai lầm pháp lý nghiêm trọng xuất phát từ nhận thức và hiểu biết không đúng về thẩm quyền của bộ trưởng trong trật tự chính trị đã được Hiến pháp và pháp luật qui định.

Ngay cả khi thực hiện trách nhiệm của mình, bộ trưởng thông tin và truyền thông cũng không có thẩm quyền chỉ đạo cơ quan báo chí và nhà báo phải làm điều này, điều kia như là những mệnh lệnh bắt buộc tuân thủ, trừ phi đó là những nội dung được luật báo chí cho phép.

Xã hội Việt Nam dường như có tập tính coi trọng chức vụ, dễ dàng đồng nhất chức trách với quyền lực. Điều này thể hiện rõ nét trong thói quen chính tả. Trong khi viết hoa chức danh chủ tịch UBND xã, viết hoa tên cơ quan nhà nước thì chúng ta vẫn viết thường chức danh vua của người đứng đầu triều Lê, triều Nguyễn. Đây không chỉ là một thiếu sót có tính chất hình thức.

Diễn đạt đúng đắn chức trách công vụ và các mối quan hệ giữa nhà nước với công dân trong ngôn hành là thể hiện văn hoá chính trị của quốc gia, của thể chế, không hề là tiểu tiết.

Tâm Chánh

(FB Tâm Chánh)