Việt Nam và Triều Tiên chia chung ý
thức hệ cộng sản, nhưng ngoài ra giữa hai nước còn có một mối thâm tình
vì trong chiến tranh Việt Nam, một số người Triều Tiên đã từng sát cánh
chiến đấu với đồng minh Bắc Việt, một chi tiết không hề được nhắc tới
trong thời chiến.
 |
| Cựu chiến binh Dương Văn Dậu giữa hàng bia mộ tại khu tưởng niệm các phi công Triều Tiên đã hy sinh trên chiến trường VN, tọa lạc tại tỉnh Bắc Giang, Việt Nam. Ảnh chụp ngày 16/2/2019. (AP Photo/Hau Dinh) |
Chỉ
tới năm 2000-2001, sự hiện diện của các phi công Triều Tiên trên chiến
trường Việt Nam mới được Hà nội và Bình Nhưỡng chính thức thừa nhận,
theo AP.
Theo
các tài liệu lịch sử Việt Nam được AP trích dẫn và do một nhà phân tích
của CIA sau này trở thành một học giả, Merle Pribblenow, chuyển ngữ thì
vào tháng 9 năm 1966, Hà nội chấp thuận đề nghị của Bình Nhưỡng gửi 3
liên phi đội không quân hợp lại thành một trung đoàn không quân trang bị
với 30 máy bay. Những phi công này mặc quân phục của phi công Bắc Việt,
và được Việt Nam cung cấp máy bay cùng phương tiện và thiết bị quân sự.
Sự
giúp đỡ của Bình Nhưỡng tới đúng lúc, theo AP, bởi vì đội máy bay
MiG-17 cũ kỹ của Việt Nam đang chịu thiệt hại nặng nề trước chiến dịch
đánh bom ồ ạt của Mỹ.
Trung
Quốc và Nga cung cấp những hỗ trợ vật chất nhưng những tổn thất nhân
mạng quá lớn khiến cho số phi công Việt Nam được huấn luyện ngày càng
giảm dần.
Động
lực phía sau nghĩa cử của Triều Tiên vẫn trong vòng tranh cãi, nhưng
khu tưởng niệm những chiến sĩ Triều Tiên đã hy sinh ở miền Bắc Việt Nam,
được coi như một chứng tích về sự hiện diện của họ, môt thời đã bí mật
chiến đấu bên cạnh chiến hữu miền Bắc và nằm xuống trên chiến trường
Việt Nam cách đây hơn 50 năm.
Trong
khi vai trò của Hàn Quốc được nhiều người biết đến hơn, với khoảng
300.000 quân nhân tham gia hỗ trợ miền Nam Việt Nam từ năm 1964 đến năm
1973, thì ở miền Bắc, các chiến binh Triều Tiên được triển khai gần Hà
nội chỉ đếm được vào khoảng từ 200 tới 400 người phục vụ trong hơn 2
năm, trong số này có 90 phi công, AP dẫn các số liệu thời hậu chiến của
Việt Nam cho biết.
VNexpress
dẫn lời Thiếu tướng Phan Khắc Hy, nguyên Chính ủy Bộ Tư lệnh Không
quân, giải thích sự có mặt của các phi công Triều Tiên trong chiến tranh
Việt Nam.
Theo
lời Tướng Hy thì vào đầu thập niên 1960, Liên Xô đã viện trợ cho Việt
Nam nhiều chiến đấu cơ hiện đại lúc bấy giờ, và nhờ đó không quân VN đã
bắn hạ được nhiều máy bay Mỹ. Nhờ thành tích đó, không quân Triều Tiên
đã cử gần 100 phi công và sĩ quan sang Việt Nam học tập. Theo sự hồi
tưởng của Tướng Hy, trong quá trình học tập một số binh sĩ Triều Tiên đã
xin thực hành bằng cách “ra trận chiến đấu như không quân Việt Nam".
Theo
bản tin AP thì vai trò của Triều Tiên chỉ là một ‘cước chú’ trong lịch
sử của cuộc chiến dai dẳng, nói lên tình anh em đồng chí của hai quốc
gia đã từng đối đầu với Mỹ trong các cuộc xung đột vũ trang riêng rẽ.
Trải
qua nhiều thăng trầm, chính tình bạn này, nhiều thập niên sau, đã đóng
vai trò then chốt giúp VN được chọn làm địa điểm cho cuộc gặp thượng
đỉnh lần 2 giữa lãnh tụ Triều Tiên Kim Jong Un và TT Mỹ Donald Trump.
VNExpress
cho biết khu tưởng niệm tọa lạc tại xã Tân Dĩnh, huyện Lạng Giang, tỉnh
Bắc Giang, nơi đặt bia mộ của 2 sĩ quan và 12 phi công Triều Tiên,
người lớn tuổi nhất gần 40, người trẻ nhất mới 19 tuổi.
Tại
khu tưởng niệm có một tấm bia đá trên đó có khắc hàng chữ: "Nơi đã từng
yên nghỉ của 14 cán bộ, chiến sĩ quân đội nhân dân Triều Tiên".
Trên bia mộ có ghi chi tiết tên tuổi, ngày sinh, tử của những người quá cố.
Trong
suốt 20 năm qua, một cựu chiến binh tên Dương Văn Dậu, cư ngụ gần khu
tưởng niệm, đã tình nguyện đến trông nom nơi này, thắp hương khấn vái
vào những dịp lễ trọng, mặc dù hài cốt của những người từng được chôn
tại đó đã được cất bốc và đưa về nước từ năm 2002.
AP dẫn lời ông Dương Văn Dậu nói:
“Khi họ chết, nhân dân Việt Nam đối xử với họ như những liệt sĩ Việt Nam đã hy sinh cho tổ quốc.”
Những phi công gãy cánh người Triều Tiên được chôn cất trên một đỉnh đồi, phần mộ hướng về quê hương Triều Tiên của họ.
(VOA)
Không có nhận xét nào