Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo mối nguy hiểm của Nga và Trung Quốc

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã cảnh báo về những nguy hiểm do Nga và Trung Quốc gây ra, đồng thời kêu gọi Nato phát triển và đương đầu với "những thách thức của ngày hôm nay".

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo gặp gỡ và hội đàm với Thủ tướng Đức Angela Merkel trong chuyến thăm Berlin nhân 30 năm sụp đổ Bức tường Bá Linh

Trong chuyến thăm tới Berlin, ông Pompeo nói các phương pháp được Trung Quốc sử dụng để đàn áp người dân của mình là "quen thuộc khủng khiếp" đối với người Đông Đức.

Và ông cáo buộc Nga xâm lăng các nước láng giềng và đè bẹp bất đồng chính kiến.

Ông cười nhạo những bình luận từ Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người gần đây đã nói rằng Nato đã "chết não".

Nhưng ông Pompeo nói với các phóng viên: "Bảy mươi năm đã qua... Nato cần phát triển và thay đổi. Nó cần phải đương đầu với thực tế của ngày hôm nay và những thách thức của ngày hôm nay.

"Nếu các quốc gia tin rằng họ có thể nhận được lợi ích an ninh mà không cần cung cấp cho Nato các nguồn lực mà khối liên minh này cần, nếu họ không tuân thủ các cam kết của mình, có nguy cơ Nato có thể trở nên không hiệu quả hoặc lỗi thời."

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã thường xuyên cáo buộc các thành viên Nato ở châu Âu đã không chi trả phần chi phí chi tiêu quân sự của họ một cách công bằng và phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ cho quốc phòng của các nước này.

Nato kỷ niệm 70 năm thành lập tại một hội nghị thượng đỉnh ở London vào tháng 12/2019.

Cạnh tranh giá trị

Phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ được đưa ra chỉ một ngày tại Berlin trước lễ kỷ niệm 30 năm Bức tường Berlin sụp đổ.

Đề cập đến sự kiện này, ông Pompeo nói "phương Tây - tất cả chúng ta - đã lạc lối trong hậu quả của khoảnh khắc (hay ánh hào quang) đáng tự hào đó".

Ngoại trưởng Mỹ cảnh báo các đồng minh về các mối nguy hiểm mà Trung Quốc và Mỹ đang đặt ra cho phương Tây và thế giới

Ông nói rằng Hoa Kỳ và các đồng minh nên "bảo vệ những gì đã rất khó nhọc mới giành được... vào năm 1989" và "công nhận chúng ta đang ở trong một cuộc cạnh tranh của các giá trị với các quốc gia không có tự do".

"Chúng ta nghĩ rằng chúng ta có thể chuyển hướng các nguồn lực của mình ra khỏi các liên minh và quân đội của chúng ta. Chúng ta đã sai lầm", ông nói.

"Ngày nay, nước Nga - lãnh đạo bởi một cựu sĩ quan KGB từng đóng quân tại thành phố Dresden [Tổng thống Vladimir Putin] - đang xâm lăng các nước láng giềng và giết hại các đối thủ chính trị."

Quan hệ giữa Washington và Moscow tụt dốc sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea từ nước láng giềng Ukraine vào năm 2014.

Các mối quan hệ càng căng thẳng hơn khi các cơ quan tình báo Hoa Kỳ kết luận rằng Điện Kremlin đã can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2016.

Mặc dù vậy, Tổng thống Trump và Tổng thống Putin dường như có quan điểm tốt về mặt cá nhân.

Hôm thứ Sáu, 08/11/2019, ông Trump nói ông đang xem xét tham dự lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng tại Moscow vào tháng Năm 2020, sau lời mời từ nhà lãnh đạo Nga.

Ông Pompeo cáo buộc Đảng Cộng sản Trung Quốc đang "định hình một tầm nhìn mới về chủ nghĩa độc đoán, độc tài" và cảnh báo chính phủ Đức không sử dụng gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei để xây dựng mạng dữ liệu thế hệ thứ năm (5G).

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng đã phản ứng giận dữ, cáo buộc ông Pompeo có thành kiến về ý thức hệ và có tư duy Chiến tranh Lạnh.

"Các nỗ lực chia tách người dân Trung Quốc khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc là một sự khiêu khích chống lại toàn bộ người dân Trung Quốc và sẽ thất bại", ông nói.

Khối Nato "chết não"?

Được phỏng vấn bởi báo Economist, Tổng thống Pháp nói ông thấy một cam kết suy yếu đối với liên minh Nato bởi người bảo đảm chính của nó, nước Mỹ.

Ông cảnh báo các thành viên châu Âu rằng họ không còn có thể dựa vào Mỹ để bảo vệ liên minh, vốn được thành lập khi bắt đầu nổ ra Chiến tranh Lạnh, để củng cố an ninh cho khối Tây Âu và Bắc Mỹ.

Ông trích dẫn diễn biến gần đây của Washington trong việc thiếu hay không tham khảo ý kiến của Nato trước khi rút lực lượng ra khỏi miền bắc Syria.

Ông Macron cũng đặt câu hỏi liệu Nato có còn cam kết với một nền quốc phòng tập thể hay không.

Phát biểu hôm thứ Năm, 07/11/2019, Thủ tướng Đức Angela Merkel, một đồng minh chủ chốt, nói bà không đồng ý với "những lời lẽ" của ông Macron.

Phát biểu tại Berlin bên cạnh Tổng thư ký Nato Jens Stoltenberg, người thăm Đức tuần này, bà thừa nhận khối liên minh này có vấn đề, nhưng nói rằng bà không nghĩ rằng "những phán xét như vậy là cần thiết".

Tuy nhiên, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói ông Macron đã đưa ra "một mô tả chính xác về tình trạng hiện tại của Nato".

"Rất xác đáng. Những lời nói chân thật, và những từ ngữ đi vào bản chất vấn đề", bà đăng bình luận trên trang Facebook.

Chiến tranh lạnh thứ hai?

Về phát biểu của Ngoại trưởng Mỹ, đây là một quan điểm, một tiếng kêu được dấy lên, nhưng không phải ai cũng đồng ý, theo Jonathan Marcus, phóng viên quốc phòng của BBC.

"Hiện diện ở Berlin để tưởng nhớ kết liễu của của cuộc Chiến tranh Lạnh đầu tiên, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo dường như đã tuyên bố sự bùng nổ của một cuộc Chiến tranh lạnh thứ hai," phóng viên của chúng tôi bình luận.

"Khi nhấn mạnh một "sự cạnh tranh của các giá trị" giữa "các quốc gia tự do" một bên và bên kia là Nga và Trung Quốc, những lời lẽ của Ngoại trưởng Mỹ là một thông điệp của một cuộc đấu tranh tư tưởng.

"Ông chê bai hoàn toàn ý tưởng Moscow là đối tác của phương Tây. Ông Pompeo rõ ràng đã xem bài phát biểu này như một tiếng kêu đối với phương Tây. Ông dùng một giọng điệu diều hâu nhưng nhiều người sẽ tự hỏi: chính xác thì quan điểm cơ bản của Hoa Kỳ là gì?

"Tổng thống Trump dường như ít đối kháng hơn với Moscow và dường như không chia sẻ khuôn khổ chiến lược mà trong đó vị Ngoại trưởng của chính ông đặt vào trong đó các mối quan hệ giữa Moscow và Bắc Kinh một bên, và phương Tây mé bên kia.

"Rõ ràng là thậm chí nhiều đồng minh của Washington sẽ không chia sẻ đầy đủ quan điểm của ông Pompeo.

"Và Moscow và Bắc Kinh đang mong muốn khai thác những căng thẳng và chia rẽ như vậy," vẫn theo phóng viên Jonathan Marcus của chúng tôi.

(BBC)