Laurie Garrett - Virus Corona: Hãy an toàn và đừng hoảng sợ

Một bài báo của Laurie Garrett, cựu thành viên cao cấp của tổ chức “Sức khỏe toàn cầu” và là nhà báo khoa học đoạt giải Pulitzer cho loạt bài về sự bùng phát của virus Ebola. Bài viết gửi cho những người bạn Trung Hoa của bà :

Virus Corona: Hãy an toàn và đừng hoảng sợ

HÃY AN TOÀN VÀ ĐỪNG HOẢNG SỢ

Khi coronavirus mới của Vũ Hán đã lan rộng không chỉ trên khắp Trung Quốc đại lục, mà còn trên toàn thế giới, sự hoảng loạn đang gia tăng. Bên trong Trung Quốc ngày càng có cảm giác bất lực, vì chính phủ buộc phải thực hiện các biện pháp quyết liệt để ngăn chặn virus, bao gồm đưa ra một số hạn chế đi lại ở Bắc Kinh. Tôi đã nhận được những câu hỏi hốt hoảng từ các nhà báo và nhân viên y tế công cộng ở Trung Quốc : Làm sao chúng ta có thể bảo vệ bản thân và gia đình?

Dịch có thể đã được kiểm soát khá dễ dàng ba tuần trước nếu có sự cởi mở hơn, hành động nhanh chóng và không cố gắng che đậy. Nhưng bây giờ đã quá muộn và virus này đang lan rộng trên toàn cầu .

Do không có vắc-xin hoặc phương pháp điều trị cho nCoV2019, nên bệnh viêm phổi Vũ Hán và nhiễm trùng đã lan rộng khắp Trung Quốc, chính phủ buộc phải chuyển sang kịch bản SARS năm 2003. Và điều đó có nghĩa là toàn bộ thành phố phải bị cắt đứt, người dân phải bị hạn chế đi lại và các hành vi lây lan dịch bệnh tiềm tàng. Không có gì đáng ngạc nhiên khi việc đi ra khỏi Bắc Kinh có thể bị cấm; toàn bộ đại lục có thể bị khóa lại sớm.

Tôi biết mọi người rất sợ hãi. Và tôi cho rằng sự hoảng loạn sẽ tăng lên trong những ngày tới. Nhưng có các biện pháp rất đơn giản có thể bảo vệ bạn.

Trong dịch SARS, tôi đã đi khắp Trung Quốc và Hồng Kông, phỏng vấn những người bị nhiễm virus, bác sĩ và y tá điều trị bệnh, các quan chức chính phủ, cảnh sát. Tôi không bao giờ lo lắng rằng tôi sẽ bị nhiễm bệnh, mặc dù đang ở cùng phòng với những người bệnh. Đó là vì tôi biết những biện pháp phòng ngừa nào. Có 10 biện pháp :

1. Khi bạn rời khỏi nhà, hãy đeo găng tay, găng tay mùa đông hoặc găng tay ngoài trời, và giữ chúng trên tay trong tàu điện ngầm, xe buýt và không gian công cộng.

2. Nếu bạn ở trong một tình huống xã hội mà bạn phải tháo găng tay, có thể để bắt tay hoặc ăn tối, đừng chạm vào mặt hoặc mắt của bạn, bất kể có gì đó làm nó ngứa. Giữ tay của bạn không tiếp xúc với khuôn mặt của mình. Và trước khi đeo găng tay trở lại, hãy rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước ấm, chà xát ngón tay.

3. Thay găng tay hàng ngày, rửa kỹ và tránh đeo găng tay ẩm.

4. Mặt nạ là vô dụng khi ở ngoài trời và có thể không hữu ích ngay cả trong nhà. Hầu hết các mặt nạ kém đi sau một hoặc hai lần đeo. Sử dụng cùng một mặt nạ ngày này qua ngày khác còn tệ hơn là vô dụng, thật kinh tởm, vì miệng và mũi của bạn bị bao phủ bên trong mặt nạ với một mùi hấp dẫn vi khuẩn. Tôi hiếm khi đeo mặt nạ trong một dịch bệnh, và tôi đã trải qua hơn 30 vụ dịch. Thay vào đó, tôi tránh xa đám đông, và tôi giữ khoảng cách với những người khác nửa mét, khoảng 1,5 feet, là một tiêu chuẩn tốt. Nếu ai đó ho hoặc hắt hơi, tôi yêu cầu họ đeo khẩu trang, bảo vệ tôi khỏi chất lỏng có khả năng bị ô nhiễm. Nếu họ từ chối, tôi bước cách họ một mét (khoảng 3 feet), hoặc tôi rời đi. Đừng bắt tay hay ôm người khác.

5. Trong gia đình bạn, hãy lấy tất cả khăn ra khỏi phòng tắm và nhà bếp của bạn ngay lập tức và thay thế chúng bằng khăn sạch có tên của từng thành viên trong gia đình. Hướng dẫn mọi người trong nhà bạn chỉ sử dụng khăn riêng của họ và không bao giờ chạm vào người khác trong gia đình. Giặt tất cả khăn hai lần một tuần. Khăn ẩm cung cấp những ngôi nhà tuyệt vời cho virus, như cảm lạnh thông thường, sán và vâng, cả coronavirus.

6. Cẩn thận với tay nắm cửa. Nếu có thể mở và đóng cửa bằng khuỷu tay hoặc vai của bạn, hãy làm như vậy. Đeo găng tay để xoay tay nắm cửa hoặc rửa tay sau khi chạm vào nó. Nếu bất cứ ai trong nhà bạn bị ốm, hãy rửa tay nắm cửa thường xuyên. Tương tự, hãy thận trọng với ban công cầu thang, máy tính để bàn, điện thoại di động, đồ chơi, máy tính xách tay, bất kỳ đồ vật nào được cầm bằng tay. Miễn là bạn chỉ dùng các đồ vật cá nhân của riêng mình, bạn sẽ ổn, nhưng nếu bạn cần lấy điện thoại di động hoặc dụng cụ nấu ăn của người khác hoặc sử dụng bàn phím máy tính của người khác, hãy chú ý không chạm vào mặt và rửa tay ngay sau đó.

7. Nếu bạn chia sẻ bữa ăn, không sử dụng đũa và dụng cụ cá nhân của bạn để lấy thức ăn ra khỏi bát hoặc đĩa chung, và, tất nhiên, nói với con bạn không bao giờ uống hết cốc của ai khác hoặc từ hộp đựng chất lỏng dùng chung. Theo thông lệ ở Trung Quốc, chuẩn bị một vài món ăn cho bữa ăn và sau đó cho phép mọi người trong bàn sử dụng đũa cá nhân của họ để lấy thức ăn từ các món ăn thông thường: Đừng làm điều này cho đến khi dịch bệnh kết thúc. Đặt thìa phục vụ vào mỗi món ăn và hướng dẫn mọi người trong bàn múc những gì họ muốn từ các món ăn phục vụ lên đĩa hoặc bát cá nhân của họ, trả thìa phục vụ cho món ăn chính, sau đó chỉ dùng đũa cá nhân để chọn thức ăn từ cá nhân của họ đĩa hoặc bát vào miệng của họ. Rửa tất cả thực phẩm và dụng cụ nhà bếp kỹ lưỡng giữa các bữa ăn và tránh các nhà hàng có thói quen vệ sinh kém.

8. Tuyệt đối không mua, giết mổ hoặc tiêu thụ bất kỳ động vật hoặc cá sống nào cho đến khi được biết loài nào là nguồn gốc của virus.

9. Khi thời tiết cho phép, hãy mở cửa sổ của bạn ở nhà hoặc nơi làm việc, để không khí thoát ra ngoài. Virus không thể tồn tại trong một không gian thông thoáng. Nhưng tất nhiên, nếu trời lạnh hoặc thời tiết khắc nghiệt, hãy giữ ấm và đóng các cửa sổ đó lại.

10. Cuối cùng, nếu bạn đang chăm sóc cho một người bạn hoặc thành viên gia đình đang bị sốt, hãy luôn đeo khẩu trang kín khi bạn ở gần họ, và đeo nó lên người ốm yếu (trừ khi họ buồn nôn). Khi bạn thay mặt nạ cũ, bẩn từ mặt bạn bè hoặc người thân của bạn, hãy hết sức cẩn thận, hãy giả sửrằng, nó được bao phủ bởi virus và xử lý nó trong khi đeo găng tay cao su, đặt nó vào bên trong một bao chứa dùng một lần, niêm phong nó, và sau đó bỏ nó vào thùng rác. Trong khi đeo những đôi găng tay cao su đó, nhẹ nhàng rửa mặt cho bệnh nhân bằng xà phòng ấm và nước, dùng khăn giấy hoặc tăm bông dùng một lần, và bịt kín sau khi sử dụng trong hộp hoặc túi nhựa trước khi bỏ vào thùng rác gia đình. Mặc áo sơ mi dài tay và quần áo che thân khi bạn chăm sóc người ốm. Làm sạch mọi thứ mà bệnh nhân mặc hoặc giặt rất kỹ vào nước xà phòng nóng, bao gồm khăn trải giường, khăn tắm và dụng cụ. Nếu bạn có không gian, hãy cách ly người bệnh trong gia đình của bạn trong một căn phòng, hoặc một góc phòng, nơi họ cảm thấy thoải mái, nhưng tách biệt với những người khác trong gia đình. Nếu thời tiết có thể chịu đựng được, hãy mở một cửa sổ ở phía đối diện của căn phòng, để không khí nhẹ nhàng thổi qua mặt bệnh nhân và sau đó ở ngoài trời. Tất nhiên, đừng làm điều này nếu trời rất lạnh, vì bạn bè hoặc người thân của bạn sẽ bị bệnh nặng hơn nếu bị cảm lạnh.

Chính phủ Trung Quốc sẽ có những hành động rất quyết liệt trong vài tuần tới, và đây sẽ là thời điểm khó khăn cho người dân Trung Quốc. Khi virus lây lan ở các quốc gia khác, các biện pháp hà khắc tương tự có thể được viện dẫn để làm chậm dịch bệnh. Nhưng với những biện pháp phòng ngừa đơn giản này, nếu được thực hiện bởi mọi người trong gia đình, tòa nhà, văn phòng và trường học, bạn sẽ giảm đáng kể sự lây lan của vi-rút và khiến ổ dịch bùng phát.

Hãy an toàn và đừng hoảng sợ.

Laurie Garrett

 (FB Ngô Nhật Đăng)