International Institute for Strategic Studies nói về cách Việt Nam 'xử lý' ngoại giao với các cường quốc
BBC News
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Chụp lại hình ảnh,
'Tứ trụ' Việt Nam trong Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, ảnh ngày 23/05
International Institute for Strategic Studies (IISS) vừa công bố 'Đánh giá về an ninh khu vực châu Á-Thái Bình Dương năm 2023', trong đó có nội dung về Việt Nam đang dần giảm bớt sự phụ thuộc nguồn vũ khí từ Nga, và thận trọng trong quan hệ ngoại giao với Mỹ, đặc biệt về khía cạnh an ninh-quốc phòng.
Chiến tranh Ukraine đã trở thành cuộc xung đột quân sự nghiêm trọng nhất ở châu Âu kể từ sau Thế chiến lần hai.
Cuộc chiến tranh này "không thể tạo những điểm nóng [flashpoint] mới tại châu Á, nhưng đã có tác động trực tiếp về các liên kết chiến lược trong khu vực, chính sách quốc phòng, học thuyết và những quyết định mua vũ khí", theo IISS.
Việt Nam 'sẽ giảm mua vũ khí' từ Nga
Theo IISS, cuộc chiến tranh Ukraine đã tác động đến toàn bộ vùng châu Á-Thái Bình Dương, có thể làm thay đổi đáng kể các thành tố trong cán cân quyền lực trong khu vực.
Tầm ảnh hưởng của Nga trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương từ lâu chủ yếu nằm ở hai lĩnh vực, xuất khẩu vũ khí và năng lượng.
Theo IISS, hiện hai quốc gia có mối quan hệ buôn bán vũ khí mạnh nhất với Nga trong khu vực này là Ấn Độ và Việt Nam. Các quốc gia khác như Trung Quốc, Indonesia, Malaysia và Myanmar cũng là khách hàng mua vũ khí quân sự từ Moscow.
Báo cáo của IISS cũng nêu Hà Nội "tỏ ra thận trọng" trong quan hệ ngoại giao với Nga qua những lá phiếu trắng tại những lần bỏ phiếu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc về những nghị quyết liên quan đến cuộc chiến tranh Ukraine.
Trong khi đó, vị thế là quốc gia cung cấp vũ khí chính cho Việt Nam của Moscow "cũng đang chịu áp lực" khi Hà Nội đang tìm cách đa dạng hóa kho vũ khí quân sự.
Trong khoảng thời gian 5 năm cho đến 2021, số lượng vũ khí của Hà Nội mua từ Nga đã giảm 2/3. Nguyên nhân là "sự phô diễn kém" của Nga tại Ukraine và các lệnh trừng phạt quốc tế khiến các nhà sản xuất của Nga khó mua phụ tùng sản xuất, theo IISS.
Nguồn hình ảnh, Nhac NGUYEN / AFP
Chụp lại hình ảnh,
Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2022 diễn ra từ ngày 8-10/12, có sự tham gia của tập đoàn vũ khí hàng đầu của Nga, Rosoboronexport với gian hàng lớn, gồm drone, xe thiết giáp, trực thăng, máy bay, vũ khí loại nhỏ
IISS cũng đề cập hải quân Việt Nam có sáu tàu ngầm Kilo được trang bị tên lửa chống hạm Klub-S và tên lửa hành trình chống tấn công từ mặt đất, và bốn chiến hạm Gepard 3.9, tất cả đều được cung cấp từ Nga.
Thời điểm Việt Nam nhập khẩu nhiều nhất vũ khí từ Nga là 1 tỷ USD (2014), nhưng sau đó giảm đáng kể, chỉ còn 9 triệu USD (2020) một phần ảnh hưởng từ Covid và 72 triệu USD (2021), theo SIPRI.
Theo sau cuộc chiến tranh tại Ukraine, Việt Nam dường như đang tăng tốc đa dạng hóa kho vũ khí của mình ngoài Nga, thông qua mua vũ khí từ Mỹ, Israel, Hà Lan và Hàn Quốc.
Reuters hồi tháng 12/2022, dẫn nhận định từ các chuyên gia cho thấy Ấn Độ, Israel và các quốc gia Đông Âu đang được xem là các nhà cung cấp thay thế Nga đối với Việt Nam trong những năm gần đây.
Hồi tháng Tư đã có thông tin từ Reuters cho thấy Việt Nam đang đàm phán với Cộng hòa Czech để mua thêm vũ khí quân sự, gồm máy bay, radar, nâng cấp các xe bọc thép và súng ống, trong bối cảnh Hà Nội đang hướng tới mục tiêu đa dạng kho vũ khí vốn hầu hết là mua từ Nga.
Cộng hòa Czech, từng là quốc gia vệ tinh của Liên Xô cũ, được xem ở vị thế tốt để đáp ứng một số nhu cầu về an ninh ngày càng tăng của Việt Nam, khi các công ty sản xuất vũ khí quân sự rất thành thạo trong việc tân trang thiết bị của Nga và thường sản xuất các thiết bị mới tương thích với kho vũ khí thời Xô Viết.
Việt Nam 'cân bằng' giữa Mỹ và Trung Quốc