Võ Thái Hà tổng hợp
Hoa Kỳ: Bảo tàng Thiên An Môn mới mở cửa ở New York trước lễ tưởng niệm sự kiện Lục Tứ
.jpg)
Du khách đến dự lễ khai trương Phòng Triển lãm Cuộc biểu tình tại Hồng Kông và Bảo tàng Tưởng niệm Sự kiện Lục Tứ tại Thiên An Môn mới ở New York hôm 02/06/2023, trước lễ tưởng niệm 34 năm vụ thảm sát các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ xung quanh Quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh năm 1989. (Ảnh: Ed Jones/AFP qua Getty Images)
Reuters
Chủ nhật, 04/6/2023
NEW YORK — Hy vọng về một “Trung Quốc tự do” vẫn tồn tại trong một bảo tàng mới ở Manhattan dành cho cuộc đàn áp của chế độ cộng sản Trung Quốc vào năm 1989 đối với các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ xung quanh Quảng trường Thiên An Môn, các nhà tổ chức triển lãm cho biết hôm thứ Năm (01/06) trước lễ tưởng niệm 34 năm vụ thảm sát này.
Bảo tàng Tưởng niệm Sự kiện Lục Tứ (tức ngày 04/06) ở New York sẽ là cuộc triển lãm thường trực duy nhất như vậy trên thế giới, sau khi một bảo tàng tương tự ở Hồng Kông đóng cửa vào năm 2021 dưới áp lực của chính quyền.
Trước bình minh ngày 04/06/1989, những chiếc xe tăng đã tiến vào quảng trường Bắc Kinh để chấm dứt nhiều tuần biểu tình của sinh viên và công nhân. Nhiều thập niên sau khi các nhà lãnh đạo Trung Quốc ra lệnh tấn công bằng quân sự, các nhà hoạt động nhân quyền nói rằng mục tiêu ban đầu của những người biểu tình này — gồm tự do báo chí và tự do ngôn luận — là xa vời hơn bao giờ hết.
Bảo tàng nhỏ ở New York này — nằm trong một không gian văn phòng chật chội trên tầng bốn của một tòa nhà văn phòng Sixth Avenue — lưu giữ các hiện vật từ sự kiện Thiên An Môn, như biểu ngữ, thư từ, và một chiếc áo sơ mi vấy máu, cũng như các hình ảnh và các bài báo chi tiết từ thời điểm đó đến nay.
Một chiếc máy sao chụp, được các sinh viên sử dụng để in tờ rơi và thông tin trong suốt các cuộc biểu tình ở Quảng trường Thiên An Môn năm 1989, được trưng bày trong một buổi giới thiệu trước giới báo chí của triển lãm thường trực Tưởng niệm Sự kiện Lục Tứ tại Thiên An Môn, khai mạc hôm 02/06 tại Manhattan, New York, chụp hôm 01/06/2023. (Ảnh: Mike Segar/Reuters)
Các tờ báo Hồng Kông từ ngày 05/06/1989, đưa tin về vụ thảm sát Thiên An Môn, trong một buổi giới thiệu trước giới báo chí về triển lãm thường trực Tưởng niệm Sự kiện Lục Tứ tại Thiên An Môn, khai trương hôm 02/06 tại Manhattan, New York, chụp hôm 01/06/2023. (Ảnh: Mike Segar/Reuters)
Tại một cuộc họp báo, ông Chu Phong Tỏa (Zhou Fengsuo), 55 tuổi, một cựu lãnh đạo sinh viên Thiên An Môn lưu vong, người đã giúp thành lập bảo tàng này, nói rằng nơi đây như một địa điểm mang “hy vọng về một Trung Quốc tự do.”
Ông Chu nói: “Bởi vì có một tia hy vọng. Bất kể chúng tôi đã phải trải qua bao nhiêu thất bại, hay bao nhiêu khó khăn, thì giấc mơ đó vẫn tồn tại ở đây.”
Hôm thứ Sáu (02/06), các nhà tổ chức đã tổ chức một buổi lễ khai trương.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Hoa Thịnh Đốn đã không phúc đáp ngay một yêu cầu bình luận.
Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) chưa bao giờ cung cấp số người thiệt mạng trong cuộc đàn áp bạo lực năm 1989, nhưng các nhóm nhân quyền và nhân chứng nói rằng con số này có thể lên tới hàng ngàn người.
Ở Hoa lục, việc tưởng niệm Sự kiện Lục Tứ là điều cấm kỵ, và ĐCSTQ đã tăng cường kiểm duyệt trong những năm gần đây.
Các lễ tưởng niệm công khai về vụ thảm sát này đã từng được cho phép ở Hồng Kông, nhưng kể từ năm 2020, cảnh sát Hồng Kông đã cấm tổ chức các buổi thắp nến cầu nguyện ở đó, với lý do lo ngại về COVID-19. Không rõ liệu chính quyền ở thuộc địa cũ của Anh này có cho phép tổ chức các lễ tưởng niệm công khai trong năm nay hay không.
Các nhà hoạt động ở hải ngoại đang giúp tổ chức các sự kiện ở các thành phố như Đài Bắc, London, Berlin, và Hoa Thịnh Đốn.
Ông Vương Đan (Wang Dan), một cựu lãnh đạo sinh viên Thiên An Môn khác, người đã giúp thành lập bảo tàng này, cho biết ông cảm thấy mình có nghĩa vụ phải thể hiện sự tôn trọng của mình đối với những người biểu tình đã thiệt mạng.
“Đừng bỏ cuộc,” ông Vương nói với Reuters. “Đó là thông điệp của tôi gửi đến người dân Trung Quốc.”
Do Aleksandra Michalska and Michael Martina của Reuters thực hiện
Thanh Tâm biên dịch
LHQ ‘quan ngại’ các vụ bắt giam ở Hong Kong nhân lễ kỷ niệm vụ Thiên An Môn
05/6/2023
Cảnh sát Hong Kong bắt người hôm 4/6/2023.
Hôm 5/6, Liên Hợp Quốc cho biết rằng họ “quan ngại” trước các vụ giam giữ ở Hong Kong liên quan đến lễ kỷ niệm 34 năm cuộc đàn áp Thiên An Môn, trong khi Trung Quốc cho biết trung tâm tài chính này đang chuyển từ “hỗn loạn” sang thịnh vượng, theo Reuters.
Cảnh sát Hong Kong cho biết họ đã bắt giữ 23 người vào Chủ nhật (4/6) vì “vi phạm an ninh công cộng” và cũng bắt giữ một phụ nữ 53 tuổi vì “cản trở cảnh sát” vào ngày kỷ niệm cuộc đàn áp bạo lực các cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ ở Bắc Kinh năm 1989.
Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc kêu gọi trên Twitter trả tự do cho bất kỳ ai bị giam giữ vì “thực hiện quyền tự do ngôn luận và hội họp ôn hòa”.
Đài truyền hình Hong Kong RTHK cho biết 23 người bị giam giữ hôm 4/6 và sau đó đều đã được thả.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết Bắc Kinh kiên quyết ủng hộ chính quyền Hong Kong trong nỗ lực duy trì an ninh và ổn định.
Ông Uông cũng nói trong một cuộc họp báo thường kỳ hôm 5/6 rằng chính phủ Trung Quốc “từ lâu đã đi đến một kết luận rõ ràng về tình trạng hỗn loạn chính trị xảy ra vào cuối những năm 1980”.
“Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng bất kỳ nỗ lực nào sử dụng điều này như một cái cớ để bôi nhọ Trung Quốc và can thiệp vào công việc nội bộ của nước này sẽ không thành công”, ông Uông nói thêm.
‘Thao túng chính trị’
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết trong một tuyên bố vào tối ngày 4/6 rằng “Hong Kong ngày nay đang chuyển từ hỗn loạn sang ổn định và thịnh vượng theo đúng lộ trình” một quốc gia, hai chế độ”.
Người phát ngôn của Bộ cho biết “các thế lực bên ngoài” bao gồm Hoa Kỳ nên tuân thủ luật pháp quốc tế và ngừng “thao túng chính trị vô ích” đối với Hong Kong để kiềm chế Trung Quốc.
Những hạn chế về ngôn luận và các cuộc biểu tình công khai ở khu vực hành chính của Hong Kong đã bóp nghẹt những gì từng là những buổi thắp nến tưởng niệm hàng loạt để kỷ niệm cuộc đàn áp Thiên An Môn, khiến các thành phố như Đài Bắc, London, New York và Berlin phải lưu giữ ký ức về ngày 4/6.
Hàng trăm cảnh sát tiến hành các hoạt động ngăn chặn và tìm kiếm cũng như triển khai các phương tiện bọc thép gần Công viên Victoria, địa điểm tổ chức các buổi cầu nguyện hàng năm trước đó.
Các nhà hoạt động Hong Kong nói rằng hành động như vậy của cảnh sát là một phần trong chiến dịch rộng lớn hơn của Trung Quốc nhằm đàn áp những người bất đồng chính kiến ở thành phố được hứa hẹn sẽ tiếp tục có các quyền tự do trong 50 năm theo mô hình “một quốc gia, hai chế độ” khi cựu thực dân Anh trao trả lại vào năm 1997.
Lãnh sự quán Hoa Kỳ ở Hong Kong đăng một bức ảnh trên Facebook hôm 4/6 về những ngọn nến được xếp thành hàng ở tất cả các cửa sổ của cơ quan này, viết rằng để “tưởng nhớ”.
Lãnh sự quán Canada cho biết trên Facebook của mình rằng họ đã cùng với người dân Hong Kong và những người khác trên khắp thế giới “tưởng nhớ cuộc đàn áp bạo lực chống lại những công dân không có vũ khí và ôn hòa” vào ngày 4 tháng 6 năm 1989. Lãnh sự quán Canada nói rằng Canada đứng về phía tất cả những người “bị ngăn cản bảo vệ quyền của họ, bao gồm cả quyền hội họp một cách hòa bình”.
Bắc Kinh thông qua chính sách hàng hải mới, làm trầm trọng thêm căng thẳng ở Biển Đông