Header Ads

  • Breaking News

    Hiểu rõ về sắc lệnh hành pháp mới về đẻ con lấy quốc tịch ở Mỹ

    Ts. Nguyễn Hồng Vũ

    22/01/2025

    " ..Nói cho rõ lại, theo sắc lệnh mới này thì người được sinh ra ở trên lãnh thổ Hoa Kỳ nhưng sẽ không được nhập quốc tịch Hoa Kỳ khi:

    1/ Mẹ của người đó đang có mặt bất hợp pháp tại Hoa Kỳ và người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc người có thẻ xanh. 

    2/ Người mẹ chỉ có Visa ở Mỹ tạm thời (ví dụ như visa du học, visa làm việc, hoặc visa du lịch) và người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc người có thẻ xanh. 

    Cũng có thể hiểu là, trong trường hợp 1 trong 2 người (cha hoặc mẹ) có thẻ xanh hoặc là công dân Hoa Kỳ thì con cái sinh ra ở Hoa Kỳ, mặc nhiên là công dân Hoa Kỳ".

    Trong ngày đầu tiên trở về nhà Trắng, hôm qua, Tổng thống Trump đã thực hiện lời hứa ký gần 100 sắc lệnh hành pháp (executive order) về các vấn đề từ năng lượng và kinh tế đến an ninh biên giới, cải cách lực lượng lao động liên bang và một loạt các vấn đề xã hội đã được thảo luận trong chiến dịch tranh cử của ông. Mình phải công nhận TT Trump là một người rất biết giữ lời hứa, “nói là làm”!

    Trong gần 100 cái sắc lệnh trên, có lẽ sắc lệnh hành pháp liên quan đến việc “đẻ con ở Mỹ để lấy quốc tịch được bà con bàn tán xôn xao nhất”! Bài viết hôm nay mình muốn phân tích rõ nội dung của sắc lệnh hành pháp này nói cái gì và hiểu sao cho đúng.

    Trước khi đi vào phân tích phần chính mình muốn nói rõ một số điểm sau:

    -Trump không bãi bỏ hoàn toàn “quyền lợi đẻ con ở Mỹ được cấp quốc tịch” theo tu chính án 14 (The Fourteenth Amendment) mà chỉ yêu cầu sửa đổi để giới hạn lại quyền lợi này.

    -Từ năm 2009, Canada cũng đã thay đổi luật liên quan đến quốc tịch của con cái sinh ra tại Canada (Changes to the first-generation limit on citizenship). Theo luật mới, trẻ sinh ra tại Canada sẽ không tự động có quốc tịch Canada đứa trẻ không có cha hoặc mẹ là người có quốc tịch Canada hoặc người có visa cư trú lâu dài (Permanent Resident).

    -Hiện tượng “lợi dụng” quyền lợi đẻ con ở Mỹ để có quốc tịch là một thực trạng nhức nhối từ lâu. Những “đường dây du lịch sinh con” xuất phát từ nhiều quốc gia trên thế giới thường được phát hiện với chi phí mỗi ca có thể lên đến $40-80 ngàn đô la. 

    Bây giờ chúng ta hãy phân tích thử sắc lệnh mới ra hôm qua của TT Trump có tên là “Protecting The Meaning And Value Of American Citizenship”. Tạm dịch là “Bảo vệ Ý Nghĩa và Giá Trị Của Quyền Công Dân Mỹ”

    Như các bạn biết tu chính án thứ mười bốn của Hiến pháp Hoa Kỳ, được thông qua vào năm 1868, bao gồm một số điều khoản quan trọng. Một trong những nội dung quan trọng của tu chính án này như sau: "Tất cả những người sinh ra hoặc nhập tịch tại Hoa Kỳ, và chịu sự tài phán (jurisdiction) của Hoa Kỳ, đều là công dân của Hoa Kỳ và của bang nơi họ cư trú." (“All persons born or naturalized in the United States, and subject to the jurisdiction thereof, are citizens of the United States and of the State wherein they reside.”)

    Chỗ này cần làm rõ nghĩa của cụm từ "subject to the jurisdiction" có nghĩa là "phụ thuộc vào thẩm quyền xét xử" hoặc "chịu sự điều chỉnh của thẩm quyền xét xử" (quyền tài phán). Cụm từ này thường được sử dụng trong các tình huống pháp lý để chỉ việc một cá nhân, tổ chức, hoặc vấn đề cụ thể phải tuân theo các quy định và quyết định của một tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền. Nói dễ hiểu hơn là nếu là công dân của một nước nào đó thì chịu phụ thuộc vào luật, quyền xét xử của nước đó. 

    TT Trump và nội các của ông đã đưa ra lý do rằng: “Tuy nhiên, Tu Chính án thứ Mười bốn chưa bao giờ được giải thích là mở rộng quyền công dân cho tất cả mọi người sinh ra trong lãnh thổ Hoa Kỳ. Tu Chính án thứ Mười bốn luôn loại trừ khỏi quyền công dân theo quyền sinh đẻ những người sinh ra tại Hoa Kỳ nhưng không "chịu sự tài phán của Hoa Kỳ." Phù hợp với cách hiểu này, Quốc hội đã quy định thêm thông qua luật rằng "một người sinh ra tại Hoa Kỳ, và chịu sự tài phán của Hoa Kỳ" là công dân và quốc tịch Hoa Kỳ ngay từ khi sinh ra, theo Điều 8 U.S.C. 1401, phản ánh gần như chính xác nội dung của Tu Chính án thứ Mười bốn.”

    (But the Fourteenth Amendment has never been interpreted to extend citizenship universally to everyone born within the United States. The Fourteenth Amendment has always excluded from birthright citizenship persons who were born in the United States but not “subject to the jurisdiction thereof.” Consistent with this understanding, the Congress has further specified through legislation that “a person born in the United States, and subject to the jurisdiction thereof” is a national and citizen of the United States at birth, 8 U.S.C. 1401, generally mirroring the Fourteenth Amendment’s text.) 

    Do vậy, sắc lệnh hành pháp mới ký của TT Trump muốn thay đổi luật hiện nay như sau: “Trong số các nhóm cá nhân sinh ra tại Hoa Kỳ nhưng không chịu sự tài phán của Hoa Kỳ, quyền công dân Hoa Kỳ không tự động được cấp cho những người sinh ra tại Hoa Kỳ trong các trường hợp sau: (1) khi mẹ của người đó đang có mặt bất hợp pháp tại Hoa Kỳ và người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc cư dân (có visa cư trú) hợp pháp vĩnh viễn (permanent resident) vào thời điểm người đó sinh ra, hoặc (2) khi sự có mặt của người mẹ tại Hoa Kỳ vào thời điểm người đó sinh ra là hợp pháp nhưng (chỉ có visa) tạm thời (temporary) (chẳng hạn, nhưng không giới hạn, thăm Hoa Kỳ theo Chương trình Miễn Thị Thực hoặc thăm với visa du học, visa làm việc, hoặc visa du lịch) và người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc cư dân hợp pháp vĩnh viễn vào thời điểm người đó sinh ra.”

    (Among the categories of individuals born in the United States and not subject to the jurisdiction thereof, the privilege of United States citizenship does not automatically extend to persons born in the United States: (1) when that person’s mother was unlawfully present in the United States and the father was not a United States citizen or lawful permanent resident at the time of said person’s birth, or (2) when that person’s mother’s presence in the United States at the time of said person’s birth was lawful but temporary (such as, but not limited to, visiting the United States under the auspices of the Visa Waiver Program or visiting on a student, work, or tourist visa) and the father was not a United States citizen or lawful permanent resident at the time of said person’s birth.)

    Nói cho rõ lại, theo sắc lệnh mới này thì người được sinh ra ở trên lãnh thổ Hoa Kỳ nhưng sẽ không được nhập quốc tịch Hoa Kỳ khi:

    1/ Mẹ của người đó đang có mặt bất hợp pháp tại Hoa Kỳ và người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc người có thẻ xanh. 

    2/ Người mẹ chỉ có Visa ở Mỹ tạm thời (ví dụ như visa du học, visa làm việc, hoặc visa du lịch) và người cha không phải là công dân Hoa Kỳ hoặc người có thẻ xanh. 

    Cũng có thể hiểu là, trong trường hợp 1 trong 2 người (cha hoặc mẹ) có thẻ xanh hoặc là công dân Hoa Kỳ thì con cái sinh ra ở Hoa Kỳ, mặc nhiên là công dân Hoa Kỳ.

    Luật này sẽ có hiệu lực vào sau 30 ngày, kể từ ngày ký. Luật này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến các cơ quan hành pháp vì sắc lệnh yêu cầu “không có cơ quan hoặc đơn vị nào của chính phủ Hoa Kỳ được phép cấp các tài liệu công nhận quyền công dân Hoa Kỳ, hoặc chấp nhận các tài liệu do các chính quyền bang, địa phương hoặc các chính quyền, cơ quan khác cấp, có ý định công nhận quyền công dân Hoa Kỳ.”

    (It is the policy of the United States that no department or agency of the United States government shall issue documents recognizing United States citizenship, or accept documents issued by State, local, or other governments or authorities purporting to recognize United States citizenship)

    TS. Nguyễn Hồng Vũ

    Tài liệu tham khảo:

    https://www.whitehouse.gov/.../protecting-the-meaning.../

    https://www.canada.ca/.../application-first-generation.html

    https://www.voanews.com/.../foreigners.../3626080.html 

    https://www.bbc.com/vietnamese/world-49750670 

    (Mỹ bắt đường dây dân TQ đi ‘du lịch sinh con’ để lấy quốc tịch)

    https://www.facebook.com/vu.nguyen.758


    Không có nhận xét nào