Nguyễn Quốc Chính
gã khờ
01/7/2025
Ảnh: Thủ tướng Thái Lan Paetongtarn Shinawatra bị đình chỉ công tác.
- Người phụ nữ Thái Lan - vạch mặt kẻ tiểu nhân.
Trong trò chơi địa – chính trị vốn đầy mưu mô và những cú đổi chiều bất ngờ ở Đông Nam Á, cái tên Hun Sen nổi bật như một trường hợp đặc biệt: một chính trị gia không bao giờ về hưu, một nhà lãnh đạo già đời nhất châu Á trước khi chính thức truyền ngôi cho con trai – và có lẽ cũng là một trong những “người cầm còi” gây nhiều tranh cãi nhất trong bàn cờ khu vực.
1. Một “con ngựa thành Troy” của Trung Quốc?
Không khó để nhận ra Campuchia dưới thời Hun Sen đã trở thành “đồng minh trung thành nhất của Bắc Kinh” tại ASEAN. Từ việc cản trở tuyên bố chung về Biển Đông của ASEAN, đến việc cho Trung Quốc độc quyền phát triển cảng Ream – mà nhiều chuyên gia lo ngại sẽ biến thành căn cứ quân sự trá hình – Hun Sen không chỉ khiến các nước láng giềng bất an, mà còn góp phần làm tê liệt nội lực đoàn kết của ASEAN.
Trong khi ASEAN còn loay hoay với nguyên tắc đồng thuận, Hun Sen thường đóng vai “kẻ phủ quyết”, ngăn ASEAN đưa ra các thông điệp cứng rắn với Trung Quốc.
2. Chủ nghĩa gia đình trị và mô hình độc tài mềm
Việc Hun Sen trao quyền cho con trai mình – tướng Hun Manet – không phải là dấu chấm hết mà là một sự chuyển tiếp được tính toán kỹ càng. Ông vẫn giữ vai trò Chủ tịch Thượng viện, đồng thời kiểm soát các cơ cấu quyền lực từ đằng sau hậu trường.
Dưới vỏ bọc ổn định chính trị, Hun Sen đang hợp pháp hóa một dạng “chế độ cha truyền con nối” – đi ngược lại hoàn toàn xu hướng dân chủ hóa khu vực, và tạo tiền lệ nguy hiểm cho các nước láng giềng.
3. Kẻ phá bĩnh sự đồng thuận ASEAN
Từ năm 2012, Campuchia đã bị xem là nguyên nhân khiến hội nghị ASEAN lần đầu tiên không ra được tuyên bố chung – một cú sốc ngoại giao chưa từng có. Hành động này bị cho là chịu ảnh hưởng trực tiếp từ Trung Quốc, nước đã đổ hàng tỷ USD đầu tư vào Campuchia và dùng ảnh hưởng đó để chia rẽ ASEAN từ bên trong.
Hun Sen, thay vì đóng vai trò như một thành viên có trách nhiệm của khối, lại nhiều lần đặt lợi ích song phương với Trung Quốc lên trên lợi ích khu vực.
4. Nhân quyền và làn sóng di dân thầm lặng
Dưới sự cai trị của Hun Sen, các tiếng nói đối lập bị bóp nghẹt, các tổ chức phi chính phủ bị giám sát, báo chí độc lập bị bịt miệng. Hệ quả là một cuộc di cư âm thầm của người Campuchia – đặc biệt là giới trẻ và tầng lớp trí thức – ra khỏi đất nước vì mất niềm tin vào tương lai chính trị. Bất ổn trong nước luôn tiềm ẩn nguy cơ lan ra toàn khu vực.
⸻
Kẻ phá bĩnh hay người cảnh báo trật tự giả tạo?
Có thể Hun Sen không đơn độc gây ra bất ổn cho Đông Nam Á, nhưng vai trò của ông như một “mắt xích yếu” trong chuỗi đoàn kết ASEAN là không thể phủ nhận. Khi các quốc gia trong khu vực nỗ lực tìm kiếm một tiếng nói chung để đối phó với những thách thức từ Trung Quốc, biến đổi khí hậu, xung đột Biển Đông hay cạnh tranh siêu cường Mỹ - Trung, thì một Campuchia “thân Bắc Kinh quá mức” là mối lo dài hạn.
Vì thế, nếu Đông Nam Á có bất ổn, đừng quên nhìn về Phnom Penh – nơi mà một chính khách không bao giờ chịu rời sân khấu, có thể đang làm thay đổi toàn cục.
https://www.facebook.com/chinh.quoc.7528
Không có nhận xét nào