Lê Thanh Tùng
30/6/2025
Ngày 11 tháng 6 năm 2025, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) đã ban hành một bản ghi nhớ quan trọng, đánh dấu sự thay đổi lớn trong cách tiếp cận các vụ việc liên quan đến người Mỹ gốc nhập tịch. Theo đó, các công tố viên liên bang trên toàn quốc được chỉ đạo chủ động rà soát và theo đuổi các hồ sơ tước quốc tịch đối với những người đã nhập tịch Hoa Kỳ nhưng bị phát hiện vi phạm pháp luật nghiêm trọng, đặc biệt trong các lĩnh vực như an ninh quốc gia, nhân quyền, tội phạm có tổ chức và gian lận.
Chính sách này, vốn được củng cố thêm bởi ưu tiên thực thi luật pháp mạnh tay dưới thời Tổng thống Donald J. Trump nhiệm kỳ hai, không nhắm vào cộng đồng người nhập cư một cách bừa bãi hay phân biệt đối xử. Ngược lại, nó gửi đi một thông điệp rõ ràng: quốc tịch Mỹ không phải là một tấm vé vĩnh viễn nếu nó được giành được bằng gian dối, hoặc bị lạm dụng để che chắn cho các hành vi tội ác.
Theo bản ghi nhớ được ký ban hành, có 10 nhóm hành vi cụ thể có thể khiến một cá nhân bị khởi kiện tước quốc tịch thông qua quy trình dân sự được gọi là denaturalization proceedings. Những hành vi đó bao gồm:
1. Đe doạ an ninh quốc gia: Đây là những người có dính líu đến các tổ chức khủng bố, hoạt động gián điệp, hoặc liên quan đến việc xuất khẩu công nghệ nhạy cảm ra nước ngoài – đặc biệt là các công nghệ quốc phòng và thông tin bảo mật.
2. Vi phạm nhân quyền: Những cá nhân từng tham gia vào các hành vi tra tấn, giết người hàng loạt, tội ác chiến tranh hay các vi phạm công ước quốc tế về nhân quyền.
3. Tội phạm có tổ chức: Những người từng là thành viên hoặc hỗ trợ các băng đảng tội phạm xuyên quốc gia, cartel ma túy, hoặc các tổ chức buôn người quốc tế.
4. Tiền án không khai báo: Các cá nhân có tiền án tiền sự nghiêm trọng (đặc biệt là tội đại hình) trước khi nhập quốc tịch nhưng đã cố ý che giấu trong hồ sơ, hồ thẩm vấn hoặc phỏng vấn nhập tịch.
5. Tội nghiêm trọng: Bao gồm các hành vi đặc biệt tàn độc như buôn người, hiếp dâm, ấu dâm, hành hung gây thương tích nặng hoặc sát nhân.
6. Gian lận tài chính với chính phủ: Người đã lợi dụng các chương trình hỗ trợ liên bang như PPP, Medicaid, Medicare, trợ cấp thất nghiệp hoặc cứu trợ COVID-19 để trục lợi trái phép.
7. Gian lận tư nhân: Gian lận đối với ngân hàng, công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí, hay các tổ chức tư nhân khác nhằm chiếm đoạt tài sản.
8. Nhập tịch gian dối: Các trường hợp dùng giấy tờ giả, hối lộ, hoặc khai gian lý lịch trong quá trình xin nhập quốc tịch – ví dụ như che giấu danh tính, tiền án, hoặc mối quan hệ với tổ chức cấm.
9. Vụ việc do Văn phòng Luật sư Hoa Kỳ chuyển giao: Tức là những vụ án hình sự đang bị truy tố, trong đó có yếu tố cho thấy cá nhân đã gian dối hoặc phạm tội trong quá trình nhập tịch.
10. Các trường hợp đặc biệt khác: Tức là bất kỳ hành vi nào khác mà Bộ phận Dân sự (Civil Division) thuộc DOJ nhận định là nghiêm trọng, có ảnh hưởng đến trật tự pháp lý hoặc uy tín của hệ thống nhập tịch Hoa Kỳ.
Đây là một chính sách mang tính răn đe mạnh mẽ, nhằm bảo vệ giá trị quốc tịch Hoa Kỳ – một danh phận cao quý mà hàng triệu người trên thế giới mơ ước. Nó cũng thể hiện tinh thần trách nhiệm và nguyên tắc công bằng: quốc tịch không phải là nơi để tội phạm ẩn nấp, càng không phải là phần thưởng cho những ai lừa dối Hiến pháp và luật pháp Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhấn mạnh là: chính sách này không áp dụng đại trà. Nó chỉ nhắm vào các cá nhân có hành vi vi phạm nghiêm trọng, đặc biệt là khi việc nhập tịch ban đầu được thực hiện không trung thực. Với đại đa số người Mỹ gốc nhập cư tuân thủ pháp luật, đóng góp tích cực cho xã hội, chính sách này không có gì phải lo sợ.
Trong bối cảnh Hoa Kỳ đang tiếp tục cải cách toàn diện hệ thống di trú và tăng cường an ninh nội địa, bản ghi nhớ của DOJ là lời nhắc nhở không thể rõ ràng hơn: Quốc tịch là một đặc ân gắn với trách nhiệm – không phải là tấm khiên bảo vệ cho sự lạm dụng hay tội lỗi
https://www.facebook.com/anthonylethanhtung
Không có nhận xét nào