Tình trạng chiến tranh Thái Lan – Campuchia

https://vietquoc.org/

Published 02/08/2025 

Đền Preah Vihear; nơi bắt đầu cuộc chiến biên giới Thái Lan – Campuchia ngày 28/5

Hai nước Campuchia và Thái Lan vì mấy ngôi đền rêu phong cũ xưa mà giành nhau từ năm này sang năm khác. Giành nhau đem quân áp sát đễ giữ thì có ngày đánh nhau. Sự việc đến phải đến ngày 28/5, một binh sĩ Campuchia thiệt mạng trong cuộc đụng độ ngắn với quân Thái Lan gần đền Preah Vihear. Cả hai bên Thái Lan-Campuchia tố cáo lẫn nhau đã vi phạm lãnh thổ và đòi làm chủ ngôi đền. Campuchia đòi đưa ra Tòa Án Quốc Tế để phân xử, Thái Lan đòi giải quyết giữa hai nước mà thôi.

Sự việc căng thẳng hơn khi Hun Sen chơi trò tiểu nhân đê tiện, cho lộ audio cuộc gọi điện thoại riêng của nữ thủ tướng Thái Lan – Peatongtarn Shinawatra đã gọi Hun sen bằng chú rất thân mật xem chuyện nước như chuyện nhà. Phe đối lập lấy cớ đó chỉ trích lan rộng, vào ngày 18/6, đảng Bhumjaithai Party (Tự Hào Thái Lan) lớn thứ hai (nắm 69 ghế Hạ Viện) tuyên bố rút khỏi liên minh với đảng cầm quyền Pheu Thái (Vì Nước Thái) của bà thủ tướng Peatongtarn. Đảng Bhumjaithai viện dẫn lý do cuộc gọi làm tổn hại đến danh dự và chủ quyền quốc gia Thái Lan. Sự rút lui này khiến chính phủ Pheu Thai do Peatongtarn lãnh đạo không đủ túc số quá bán để bà Peatongtarn Shinawatra được bầu vào thủ tướng. 

36 thượng nghị sĩ ở Thượng Viện Thái Lan trình đơn đòi giải quyết chức thủ tướng của bà Paetongtarn, cho rằng bà thiếu trung thực và xâm phạm lợi ích quốc gia, Tòa Hiến Pháp Thái Lan chấp thuận đơn và xét xử đình chỉ chức vụ Thủ Tướng của bà Paetongtarn để điều tra, cho phép 15 ngày để bà trình bày bản bào chữa của mình. Trong thời gian đình chỉ, Phó Thủ tướng Suriya Juangroongruangkit được chỉ định làm Thủ tướng lâm thời 2 ngày từ 1- 3/7, trước khi ông Phumtham Wechayachai, một đồng minh lâu năm của gia đình Shinawatra, tiếp tục nắm Quyền Thủ Tướng từ ngày 1/7 /2025.  Sau đó bà Peatongtarn xuống làm Bộ Trưởng Văn Hóa Thái lan.

Ngày 23/7, một binh sĩ Thái đạp phải mìn ở địa phận Chong An Ma quận Nam Yuen tỉnh Ubon Ratchathani, bị cụt một chân phải. Thái Lan cho rằng đó là mìN của lính Campuchia mới cài, còn Campuchia thì nói rằng đó là mìn cũ của chiến tranh thời Khemer Đỏ còn sót lại. Nhân sự việc này, Thái Lan liền đóng 4 cửa biên giới và hai di tích đền Ta Thom, Ta Krabey làm không khí căng thẳng thêm để chiến tranh bùng nổ.

Chiến tranh bùng nổ ngày 24–28/7

Chiến tranh thực sự nổ 5 ngày (24-28/7/2025). Thái xử dụng tiêm kích F-16 ném bom vào mục tiêu quân sự của Campuchia, những máy bay dùng bom thông minh đã phá hủy các kho đạn và vị trí quan trọng bố trí quân của Campuchia. Trong khi Campuchia trả đũa bằng đạn pháo và rocket.
Theo báo Thái Lan cho biết:
-15 binh sĩ Thái tử vong, 16 dân thường Thái thiệt mạng trong các vụ tấn công vào khu dân cư,
– Phía Campuchia khoảng 177 binh sĩ bị thương và 20 binh sĩ bị bắt,
– Theo Reuters thì khoảng 300.000 thường dân đã bị buộc phải chạy giặc chiến tranh, gồm 138.000 dân Thái và 134.707 dân Campuchia

Nhận xét về cuốc chiến:

Gia đình trị, họ Hun tại Campuchia muốn củng cố quyền lực. Hãy nhìn gia đình này ở Campuchia có cha Hun Sen – Chủ tịch thượng viện; Con đầu Hun Manet là thủ tướng; con thứ Hun Manith là Phó Thủ Tướng kiêm Giám Đốc Tình Báo Campuchia; Con út Hun Many là phó thủ tướng kiêm Bộ Trưởng Công Vụ. Khách quan nhìn vào thì đó là gia đình trị Campuchia cho nên người dân Campuchia thấy không ổn.

Do vậy cuộc chiến chủ trương bởi Thủ tướng Hun Manet mới lên thay thế người cha nhưng chưa bén rễ vào lòng dân, ông chọn chiến tranh bảo vệ tổ quốc để củng cố quyền lực. Một hành động quân sự cứng rắn đương đầu với kẻ địch Thái Lan mạnh gấp bội để bảo vệ tổ quốc là cách tạo thế với dân chúng đối với vị tân thủ tướng Campuchia một hình ảnh oai hùng làm biểu tượng duy trì quyền lực lâu dài.

Campuchia là tay sai trung thành nhất của của Trung Cộng tại Đông Nam Á. Trung Cộng hỗ trợ quân sự, huấn luyện sĩ quan, cung cấp tài chánh phát triển kinh tế và đào kênh Phù Nam, bỏ tiền xây dựng căn cứ hải quân Ream. Có Trung Cộng chống lưng, Campuchia tự tin gây chiến với Thái Lan.

Phía Thái Lan từ khi có gia đình Shinawatra gốc Tàu từ ông Thaksin đến em gái là Yingluck đến con gái út là Peatongtarn làm thủ tướng thì giao thương thân thiện với Trung Cộng, nhưng trên chính trường quốc tế mọi việc lại thuận theo Hoa Kỳ làm cho Trung Cộng khó chịu. Có phải đây là nguyên nhân thúc đẩy một cuốc chiến chăng?

Hôm 26/7 Tổng thống Mỹ Donald Trump trên đường thăm Anh Quốc cho biết ông đã trao đổi với các nhà lãnh đạo Campuchia và Thái Lan và cả hai nước đều muốn ngừng bắn ngay lập tức, TT Trump tìm cách làm trung gian hòa giải vả ông muốn “chấm dứt cuộc chiến đang diễn ra”. TT Trump cảnh báo rằng ông sẽ không ký kết bất kỳ thỏa thuận thương mại nào với các nước Đông Nam Á nếu chiến tranh Thái-Campuchia còn xẩy ra. 

Dù sự việc là như vậy, nhưng khi chiến tranh xẩy ra lực lượng của Thái Lan vượt trội, nếu không muốn nói để chiến tranh kéo dài thì Campuchia sẽ mất hết lãnh thổ. Thái Lan điều động cả hải, lục, không quân để tấn công toàn diện, Campuchia so ra còn yếu kém không thể chống nổi, Trung Cộng không can thiệp sợ Thái Lan bổ hẳn về Mỹ mà công khó bao nhiêu năm cố gắng ảnh hưởng với Thái nhờ giòng họ lai Tàu làm thủ tướng Shinawatra. Campuchia thấy cô đơn trơ trọi nên Mã Lai tình nguyện là trung gian hoà giải chiến tranh công thêm TT Hoa Kỳ Donald Trump đề nghị ngưng chiến tức khác, Campuchia  chụp lấy cơ hội ngay.

Thủ Tướng Campuchia Hun Manet và Quyền Thủ Tướng Thái Lan Wechayachai lên đường đến Putrajaya, Malaysia vào ngày 28/07/2025, hai nước Thái Lan và Campuchia đã ký hiệp ước ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện, do Malaysia tổ chức cùng với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ và Trung Cộng. Ngưng chiến có hiệu lức bắt đâu 0:00 giờ AM ngày 29/07/2025.

Cuộc ngưng chiến đó ra sao? Xin quý độc giả đón đọc bài kế tiếp về Tình trạng chiến tranh Thái Lan – Campuchia tiếp theo trên trang website này.

Admin https://vietquoc.org tổng hợp

https://vietquoc.org/tinh-trang-chien-tranh-thai-lan-campuchia-1/