Hoang Anh Tuan
18/11/2025
Trong bài viết “The World Ahead 2026” (Thế giới năm 2026), The Economist phác họa một bức tranh thế giới biến động mạnh, nơi trật tự cũ tiếp tục suy yếu và các xu hướng công nghệ, địa chính trị, khí hậu lẫn xã hội đan xen tạo nên một năm đầy rủi ro nhưng cũng nhiều cơ hội. Dưới đây là 10 điểm nổi bật.
1. Thế giới dưới thời TT Trump. TT Trump tiếp tục định hình chính trường toàn cầu với các quyết sách bất ngờ, thương mại nhiều biến số và sức ép dồn lên đồng minh. Chính sách “America First” đặt nền kinh tế và an ninh quốc tế vào trạng thái khó đoán định.
2. Mỹ kỷ niệm 250 năm trong chia rẽ. Lễ kỷ niệm lập quốc diễn ra giữa lúc chia rẽ chính trị sâu sắc. Bầu cử giữa kỳ 2026 sẽ quyết định hướng đi mới, dù ngay cả khi Hạ viện đổi màu, các quy tắc vận hành do TT Trump thiết lập vẫn giữ vai trò chi phối.
3. Trôi dạt địa chính trị
Trật tự quốc tế truyền thống tiếp tục suy yếu. Thay vì chia thành các khối cố định, các quốc gia hình thành liên minh linh hoạt theo từng vấn đề: phòng thủ, thương mại, khí hậu, chuỗi cung ứng.
4. Chiến tranh hay hòa bình. Hòa bình mong manh ở Gaza có thể duy trì, nhưng xung đột Ukraine, Sudan, Myanmar kéo dài. Cạnh tranh Mỹ – Nga – Trung mở rộng sang Bắc Cực, không gian, đáy biển và không gian mạng, làm tăng nguy cơ va chạm ngoài ý muốn.
5. Châu Âu phải tái vũ trang. Châu Âu buộc tăng chi quốc phòng, củng cố năng lực công nghiệp, kiểm soát làn sóng cánh hữu và tìm lại điểm cân bằng giữa an ninh – thương mại – môi trường trong bối cảnh kinh tế tăng trưởng chậm.
6. Trung Quốc trong thế vừa khó vừa mở. Dù đối mặt giảm phát và tăng trưởng yếu, Trung Quốc vẫn có cơ hội mở rộng ảnh hưởng tại Nam bán cầu và tận dụng khoảng trống do chính sách “America First”. Bắc Kinh có thể ký các thỏa thuận chiến thuật với Washington khi cần thiết.
7. Rủi ro kinh tế toàn cầu. Thuế quan Mỹ khiến tăng trưởng giảm tốc. Thị trường trái phiếu dễ tổn thương, đặc biệt khi Cục Dự trữ Liên bang có lãnh đạo mới vào tháng 5/2026, làm gia tăng biến động.
8. Lo ngại về trí tuệ nhân tạo. Đầu tư ồ ạt vào hạ tầng AI có thể che giấu điểm yếu kinh tế. Bong bóng công nghệ có nguy cơ vỡ, trong khi tranh luận về robot, tự động hóa và việc làm trở nên gay gắt hơn.
9. Khí hậu vượt ngưỡng 1,5°C. Mục tiêu 1,5°C không còn khả thi, nhưng phát thải toàn cầu có thể đã đạt đỉnh. Năng lượng sạch lan rộng nhanh hơn, đặc biệt tại Nam bán cầu, trong đó địa nhiệt được xem là lĩnh vực cần theo dõi sát.
10. Kỷ nguyên GLP-1 và “Ozempic Games”. Thuốc giảm cân thế hệ mới dạng viên rẻ hơn và hiệu quả hơn phổ biến mạnh trong năm 2026. Điều này mở ra tranh luận về đạo đức, bình đẳng y tế và thậm chí khả năng xuất hiện các “Thế vận hội Ozempic”.
2026 được dự báo là năm bản lề: Thế giới cũ tan rã rõ rệt hơn, trong khi hình hài của một trật tự mới dần lộ diện, đầy cạnh tranh nhưng cũng giàu cơ hội chuyển đổi.
Hoàng Anh Tuấn
Không có nhận xét nào