 |
| Ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương. |
Ông
Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban
Tuyên giáo Trung ương vừa có bài viết "Truyền thông xã hội đối với ổn
định chính trị, xã hội ở Việt Nam" nói về những tiềm ẩn nguy hiểm mà
mạng xã hội có thể đem lại cho guồng máy chính trị hiện nay (1). Bài
viết công phu và nhìn nhận hai mặt tích cực và tiêu cực của người dùng
mạng xã hội trong nước nhằm đề ra biện pháp đối phó mà tác giả ghi nhận
trong “5 là” có nội dung định hướng cho giới chức trách mà tác giả chỉ
ra gồm các cơ quan đảng. cơ quan thực thi pháp luật, báo chí, các doanh
nghiệp IT, và ngay cả người dân có nhu cầu sử dụng mạng xã hội như
YouTube, Facebook, Fanpage, Twitter.
Mở
đầu bài viết tác giả nhấn mạnh đến những phong trào cách mạng màu với
cái nhìn có thể chưa đủ thuyết phục: “Nhìn lại các cuộc “cách mạng màu”
hay các cuộc biểu tình bạo động mang hơi hướng của “cách mạng màu” được
hiện đại hóa trong mấy thập niên gần đây, chúng ta dễ dàng nhận thấy
rằng, chính truyền thông xã hội đã châm ngòi, thổi bùng bằng kích động,
tổ chức và thông tin, khiến ban đầu là các phong trào đường phố, đi đến
bạo động và hệ quả là sự suy yếu nhanh chóng của các chế độ như ở Đông
Âu, Trung Đông, Bắc Phi, Mỹ Latinh”.
Truyền
thông xã hội không hề châm ngòi cho bất cứ cuộc cách mạng nào mà nó chỉ
là phương tiện để các cuộc cách mạng ấy lan rộng ra với quần chúng.
Châm ngòi cho các cuộc nổi dậy của quần chúng là các chế độ độc tài,
sống quá lâu trên mồ hôi nước mắt của nhân dân, bóc lột, đày đọa người
dân của họ bằng sức mạnh của nòng súng khiến sự căm phẫn dồn nén nhiều
năm có cơ hội nổi dậy từ một sự kiện bất công nào đó.
Viết
về cuộc biểu tình dài ngày của “Áo Vàng” tại Pháp, tác giả cho rằng
“Phong trào lan nhanh bởi những lời kêu gọi phát tán trên mạng xã hội đã
thổi bùng cơn giận dữ, vượt xa mục tiêu ban đầu là kích động biểu tình
để phản đối chính sách, trở thành bạo loạn.” Nhưng trên tờ Tuổi Trẻ đã
trích dẫn lại thì khác với những gì mà ông Võ Văn Thưởng nhận định: “Nhà
nghiên cứu Romain Pasquier ở CNRS ghi nhận ngoại trừ vài thành phố lớn
và thủ đô Paris, phong trào biểu tình áo khoác vàng chủ yếu diễn ra ở
khu vực ngoại ô.
Tham
gia biểu tình gồm đủ thành phần, từ công nhân, người thu nhập thấp cho
đến người buôn bán, thợ thủ công. Họ là những người phải lái xe hơi mỗi
ngày, có thu nhập khiêm tốn và không phải là thành phần nghèo nhất trong
xã hội.” (2)
Tác
giả Võ Văn Thưởng cũng nhấn mạnh ở điều mà ông gọi là thông tin giả qua
cái nhìn của Tuyên giáo: “Truyền thông xã hội, tin giả đã trở thành từ
khóa làm nhiều người liên tưởng tới những cuộc xuống đường bạo động
khiến cả châu Âu và thế giới đứng ngồi không yên suốt thời gian qua.
Ngay tại Mỹ, sau những cuộc biểu tình chiếm phố Wall (năm 2011), giới
chính trị gia đã chỉ trích đích danh Facebook, Twitter là “công cụ của
bạo loạn.”
Báo
chí phương Tây cũng đúc rút phương thức dùng truyền thông xã hội tạo
nên những “đám đông” kích động, đó là: châm ngòi xuống đường; triệt để
lợi dụng các sự cố, tai nạn, những cái chết để tạo cớ bạo loạn; sử dụng
điện thoại di động, mạng xã hội để kích động và liên kết trong, ngoài.”
Rất
tiếc, tác giả không nghĩ xa một chút về các cuộc biểu tình ở phương Tây
và đặc biệt là Mỹ. Nếu ông được lớn lên trong cuộc chiến tranh Việt Nam
ông sẽ thấy rằng lúc mà Internet chưa được sinh ra người Mỹ đã có những
cuộc biểu tình long trời lở đất chống chiến tranh Việt Nam, dẫn tới
cuộc rút quân của quân đội Mỹ và tạo tiền đề cho ngày 30 tháng 4. Lập
luận mạng xã hội gây nên những cuộc bạo loạn là không thuyết phục.
Nếu
đi sâu hơn về thông tin giả mà tác giả lo ngại, đối với Việt Nam có lẽ
trong vị trí của một người đứng đầu ban Tuyên giáo ông nên nhìn lại
những gì mà Đảng Cộng sản đang làm hiện nay có thể bị cáo buộc là đang
thực hiện những thông tin giả một cách công khai bất kể sự hiểu biết của
dân chúng đã trưởng thành sau nhiều năm sống dưới chế độ.
Có
những thông tin giả chỉ vài giờ là nhận ra nhưng cũng có những thông
tin đến vài năm người dân mới phát hiện. Thí dụ ông Nguyễn Thiện Nhân
trong khi giữ chức Bộ trường Bộ Giáo dục đã điềm nhiên công bố “đến năm
2010, giáo viên có thể sống được bằng lương” (3) và thông tin này sau đó
được toàn thể nhân viên của Bộ giáo dục chứng minh là “giả”.
Mạng
xã hội có thể là nơi duy nhất để người dân bàn bạc thảo luận hay chia
sẻ những gì họ quan tâm, tuy nhiên có những chủ đề chính đáng lại bị nhà
nước cho là “nhạy cảm” và ngăn cản mặc dù cũng chính nhà nước khuyến
khích người dân “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Sau khi bài
viết của ông Võ Văn Thưởng xuất hiện thì tạp chí Cộng sản phát hành ngày
21 tháng 6 năm 2019 nhắc lại câu này như một khẳng định của chân lý:
“Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” không chỉ là khẩu hiệu dân
vận hoặc phương châm thực hiện chủ trương, đường lối mà phải trở thành
một định chế và quyền làm chủ của nhân dân trong quản lý nhà nước xã hội
chủ nghĩa.” (4)
Với
tinh thần của bài báo này thử hỏi khi dân chúng nêu câu hỏi về Hội Nghị
Thành Đô trên Facebook có phải là phản động hay không mặc dù trên mạng
Internet đã xuất hiện dầy dặc những thông tin về vấn đề này. Chẳng hạn
như bài viết của Hồng Khiêm, Nguyên Tham tán Bộ Ngoại giao về Hồi ký
Trần Quang Cơ, có đoạn: “Sở dĩ ta dễ dàng bị mắc lừa ở Thành Đô là vì
chính ta đã tự lừa ta. Ta đã tự tạo ra ảo tưởng là Trung Quốc sẽ giương
cao ngọn cờ CNXH, thay thế cho Liên Xô làm chỗ dựa vững chắc cho cách
mạng Việt Nam và CNXH thế giới, chống lại hiểm hoạ ‘diễn biễn hoà bình”
của chủ nghĩa đế quốc do Mỹ đứng đầu. Tư tưởng đó đã dẫn đến sai lầm
Thành Đô cũng như sai lầm ““giải pháp Đỏ”. (5)
Nếu
nhà nước không bưng bít thông tin như lâu nay thì làm gì người dân có
cơ hội bàn tán trên mạng xã hội, thay vì vui chơi, mua sắm hay khoe hình
ảnh gia đình, con cháu của mình?
Đã
từ lâu báo chí bị cấm nhắc tới hai chữ Trung Quốc khi những chiếc tàu
này đâm chìm tàu của ngư dân Việt Nam mà phải dùng từ “tàu lạ”. Chính từ
ngữ tránh né này đã chọc giận tinh thần dân tộc khiến người dân Việt
Nam bùng lên những cơn biều tình chống Trung Quốc chứ không phải do mạng
xã hội kích động như ông Võ Văn Thưởng biện bạch. Những nguyên nhân
tiềm ẩn này nhà nước phải thấy trước khi người dân bùng lên như ngày 10
tháng 6 năm 2018 khi hàng chục ngàn người biểu tình đòi bải bỏ dự luật
Đặc khu.
Điều
thú vị là cuộc biểu tình này nhà nước không tìm ra chứng cứ nào từ
internet hay mạng xã hội có sự kích động nhưng nó vẫn xảy ra. Vậy thì
trước khi lo nó tác động tới người dân gây hậu quả nghiêm trọng thì
chính bản thân Đảng, chính phủ phải nghiêm khắc nhìn lại chính mình
trước khi lên án một phương tiện đang giúp cho người dân sống cuộc đời
đáng sống.
Mặc Lâm
(2) https://tuoitre.vn/vi-dau-con-gian-ao-khoac-vang-o-phap-20181204153230927.htm
(3) https://thanhnien.vn/giao-duc/nam-2010-giao-vien-co-the-song-duoc-bang-luong-120291.html
(4) http://www.tapchicongsan.org.vn/Home/Nghiencuu-Traodoi/2016/40534/Dan-biet-dan-ban-dan-lam-dan-kiem-tra-la-dan-chu.aspx
(5) http://www.viet-studies.net/THDung/DocLaiHoiKyTQCo_HongKhiem.htm
(Blog VOA)
Không có nhận xét nào