Là nơi phát xuất và từng là trung tâm
dịch bịnh lây lan cho thế giới, cho dù tình hình dịch bịnh thật sự tại
quốc gia này như thế nào ắt chẳng ai biết chính xác, nhưng trong những
tuần qua Trung Cộng đã không ngừng tung ra một chiến dịch tuyên truyền
nhằm đánh bóng và tô điểm bộ mặt của mình giữa cơn đại dịch Covid-19
hiện nay.
 |
| Ảnh minh họa: Cảnh chụp một công viên ở Vũ Hán ngày 30/3/2020 |
Trên
các cơ quan truyền thông chủ lực của đảng tại Hoa Lục như Tân Hoa Xã,
Nhân Dân Nhật Báo và Hoàn Cầu Thời Báo..., là nhan nhản các xã luận, bản
tin đại loại như "Trung Quốc giúp đỡ thế giới chống trả Covid-19",
"Đoàn chuyên viên y tế đến Ý, Pakistan, Lào, Serbia, Trung Đông... giúp
chống dịch" hay "Các hãng, quân đội Trung Quốc đã giúp thế giới chống
dịch bịnh".... Các báo này đưa tin về tỉ phú Jack Ma của hãng Alibaba đã
giúp cho Ý, Tây Ban Nha, Nhật, Hoa Kỳ, Châu Phi... hàng triệu khẩu
trang và bộ thử nghiệm y tế. Rõ ràng Trung Cộng đang chứng tỏ với thế
giới về lòng "hào hiệp" và "thiện chí" của mình để che lấp trách nhiệm
để dịch bịnh lây lan cho cả thế giới như thế nào.
Các
báo còn lồng nhiều trích dẫn đầy ngụ ý rằng, "hãy làm bạn với chúng tôi
để được giúp đỡ". Trong một bài xã luận hồi tuần qua trên tờ Nhân Dân,
bài báo dẫn lời bình từ "một độc giả người Ý" nào đó rằng, "Chỉ trong
giai đoạn khó khăn mới biết ai là bạn thật sự. Chúng ta phải nhớ đến sự
giúp đỡ của nhân dân Trung Quốc và trân trọng tình hữu nghị này". Báo
đảng dường như không thay đổi trong vài chục năm qua. Cũng những câu văn
quen thuộc, đầy tính tuyên truyền với người dân trong nước và lặp lại
với thế giới hiện nay. Nó không ngoài một mục đích tận dụng tối đa mọi
cơ hội để vun đắp cho "quyền lực mềm" của mình.
"Quyền
lực mềm" (soft power) là lý thuyết được Joseph Nye, nhà tiên phong và
là một nhà khoa học chính trị, từng là chủ tịch Hội Đồng An Ninh Quốc
Gia và cố vấn Bộ Trưởng Quốc Phòng thời tổng thống Bill Clinton đưa ra
vào đầu thập niên 90. Theo Joseph Nye, quyền lực mềm là sự quyến dụ và
đồng chọn của một quốc gia, đối nghịch với sức mạnh hệ thống (hard
power) qua cưỡng đặt, chế tài bằng sức mạnh và ảnh hưởng kinh tế, chính
trị và quân sự của mình. Quyền lực mềm phụ thuộc và kết hợp cả ba yếu tố
là văn hóa, chính trị và chính sách đối ngoại để thuyết phục và tạo
thiện cảm, hợp tác từ các quốc gia khác.
Trong
gần hai thập niên qua, giới lãnh đạo của Trung Cộng đã bày tỏ những ý
định gia tăng quyền lực mềm của mình sau khi bị thế giới lên án về thái
độ hiếp đáp, bá quyền bằng quân sự hay áp lực kinh tế, chính trị. Năm
2007, cựu chủ tịch Hồ Cẩm Đào từng khởi xướng một phong trào cổ súy văn
hóa Trung Hoa để thế giới thấy một sự trỗi dậy "thân thiện và hòa bình"
của quốc gia này chứ không phải là mối đe doạ với trật tự thế giới. Khi
Tập Cận Bình lên nắm quyền, họ Tập thực hiện chính sách này một cách
quyết đoán hơn, cả quyền lực "cứng" lẫn "mềm". Tâp chỉ đạo không che đậy
từ năm 2014 rằng, "Chúng ta cần gia tăng quyền lực mềm, tạo ra những
câu chuyện, thông điệp tốt đẹp đến thế giới". Theo giáo sư David
Shambaugh của đại học George Washington University, ngân sách phục vụ
cho mục đích này có thể đến mười tỉ đô la mỗi năm.
"Sáng
kiến Vành đai và Con đường" của Trung Cộng cũng ra đời và là chiếc xe
kéo cho mục đích này. Các khoản viện trợ, cho vay, dù chỉ bằng một phần
nhỏ so với Hoa Kỳ và phương Tây, cũng được Trung Cộng từng bước rót cho
một số quốc gia nhỏ đó đây nhằm tạo ảnh hưởng, tùy thu ộc các mối quan
hệ ngoại giao song phương. Các cơ quan truyền thông của Trung Cộng mở
văn phòng, tăng cường hoạt động tuyên truyền tại Hoa Kỳ và khắp thế
giới. Các quảng bá về văn hóa, lịch sử Trung Hoa dưới nhiều hình thức
cũng được thực hiện quy mô và có kế hoạch hơn với sự tham gia của các
nghệ sĩ, tài tử tên tuổi tại Hồng Kông hay Hoa Lục.
Bất
kể những nỗ lực này, hình ảnh của Trung Cộng dưới mắt người dân thế
giới này càng tệ hơn. Theo số liệu từ Pew Research Center thì ngoại trừ
Nga cùng một số nước Châu Phi và Trung Đông, số người không c ó thiện
cảm với Trung Cộng tăng cao tại Châu Á và thế giới phương Tây. Đặc biệt
với Nhật, đến 85 % người dân không thích Trung Cộng hay Thụy Điển là tỉ
lệ 70 %, Canada là 67 %, Nam Hàn là 63%, Mỹ là 60 %... Ai là thủ phạm
của nạn dịch hiện nay thì thế giới đã rõ, nên có tuyên truyền thế nào
thì bộ mặt thật của Trung Cộng vẫn là điều thế giới đã ngày càng nhận
thấy rõ hơn.
Trung
Cộng đã bị ảnh hưởng nặng nề do chính Covid-19 gây ra tại chính quốc
gia này trong vài tháng qua, kinh tế Trung Cộng sẽ tiếp tục còn bị đình
trệ khi nguồn tiêu thụ bị gián đoạn. Mỹ và các nước phương Tây đang đối
phó với dịch bịnh, sẽ không mua hàng hoá ngoại trừ khẩu trang cùng một
số thiết bị và vật dụng y tế trong thời gian tới. Khoảng phân nửa nền
kinh tế Hoa Lục là đến từ tiêu thụ và dịch vụ trong dân chúng, với hơn
1.4 tỉ dân, Trung Cộng không đủ khả năng để có những gói kích thích kinh
tế khổng lồ giúp cho người dân, bơm vào kinh tế quốc gia qua các chính
sách hỗ trợ doanh nghiệp, hỹ nghệ hay tiểu thương như Mỹ và phương Tây
đang thực hiện. Không kể rủi ro dịch bịnh có thể tái phát tại lục địa
này, Trung Cộng có thể đang thật sự lo ngại hơn là các huênh hoang, tự
đắc "đã chiến thắng" như vừa qua.
Không
quốc gia nào miễn nhiễm trước đại dịch Covid-19 hiện nay, chỉ quốc gia
nào có nguồn tài lực to lớn để duy trì và vực dậy nền kinh tế của mình
sau cơn khủng hoảng, những quốc gia đó mới chứng tỏ được quyền lực thật
sự của mình. Còn cái "quyền lực mềm" mà Trung Cộng đang tận dụng và
tuyên truyền trong thời gian này chỉ là lớp phấn bề ngoài nhằm che đi bộ
mặt thất thần của mình mà thôi.
Đinh Yên Thảo
(RFA)
Không có nhận xét nào