Header Ads

  • Breaking News

    Bs. Xuân Sơn Võ – Cúm Tàu, những góc nhìn từ nhiều phía

    HI VỌNG MONG MANH

    Nhìn sơ đồ 6 điểm bị phong tỏa ở Sài gòn, tôi có một suy nghĩ, hay nói đúng hơn là hi vọng, một hi vọng mong manh.

    Có khi nào hai bạn trẻ bị nhiễm ra ăn ở quán của chị bán đồ ăn hẻm 287 Nguyễn Đình Chiểu, rồi lây cho chị ấy không nhỉ? Nếu đúng vậy thì Sài gòn vẫn còn may mắn.

    Cầu mong cho đó là sự thật.

    Xin lỗi, bài này rất dài, xin đọc từ từ cho đến hết. Vui lòng đọc xong hãy comment. Cám ơn nhiều.

    Mấy tuần nay, từ hôm cúm Tàu bùng phát ở ngoài Bắc, đường TPHCM vẫn đông đúc nhưng đã không còn cảnh kẹt xe. Phòng khám giảm lượng bệnh nhân đến hơn một nửa, nhưng vẫn không đến nỗi quá đìu hiu.

    Sáng nay, sau khi TPHCM chính thức có ca dương tính trong cộng đồng, tình hình đã thay đổi. Ngoài đường, người đi lại thưa thớt hẳn. Phòng khám, nhìn từ trên xuống dưới, chỉ thấy thấp thoáng bóng 1, 2 bệnh nhân hay người nhà, phần đông là nhân viên.

    CÚM TÀU CÓ ĐÁNG SỢ KHÔNG?

    Đọc số lượng người tử vong do cúm Tàu, hoặc nhìn những bức hình bờ sông Hằng rực lửa do thiêu xác những người tử vong do cúm Tàu, hay hình ảnh những hàng quan tài xếp lớp trong các nhà quàn, chúng ta thấy cúm Tàu thật ghê sợ, giết chết bao nhiêu người.

    Có thật cúm Tàu nguy hiểm đến như vậy không? Trong đợt bùng phát mới đây ở Việt nam, đã có 2 ca tử vong. Một cụ bà 89 tuổi và một thanh niên hơn 30 tuổi. Cụ bà bị nhiều bệnh nền, và đang bị gãy đốt sống. Tôi không rõ cụ bà ấy có được đo loãng xương trước đó không, nhưng khả năng cao là cái đốt sống gãy của cụ bà (mà truyền thông gọi là "xẹp đốt sống"), có liên quan đến loãng xương.

    Năm 2015, có một nghiên cứu của Cộng hòa Séc, đất nước có GDP đầu người lớn hơn chúng ta rất nhiều, về những trường hợp bị gãy xương do loãng xương được công bố. Theo nghiên cứu đó, thì có 31% số trường hợp gãy xương do loãng xương tử vong trong năm đầu tiên. Sau 3 năm, chỉ còn 32% số người là còn sống. Như vậy, nếu không bị nhiễm cúm Tàu, không biết cụ bà kia còn sống được bao lâu?

    Trường hợp thứ hai là một thanh niên, bị viêm màng não sau chấn thương. Bất cứ bác sĩ nào làm về chấn thương sọ não đều biết, tỉ lệ tử vong của viêm màng não sau chấn thương cao như thế nào. Tôi còn nhớ một trường hợp ở Vũng tàu, bệnh nhân đã tử vong sau 2 tháng nằm viện, gia đình cho biết tốn hết hơn 40 cây vàng (hồi đó 40 cây vàng mua được căn nhà mặt tiền đường lớn ở quận nhất). Như vậy, nếu không nhiễm cúm Tàu, cũng khó mà tiên lượng cho bệnh nhân đó.

    Trong số 37 ca tử vong do cúm Tàu ở Việt nam, tôi không rõ chi tiết từng ca, nhưng hình như chỉ có 1 hay 2 ca là thực sự chỉ có vấn đề do cúm Tàu gây ra mà không phải là do các căn bệnh nền hiểm nghèo mà vốn dĩ tỉ lệ tử vong đã rất cao.

    Ngoài ra, những ca bị nhiễm khỏi bệnh cũng ít nghe nói đến các biến chứng gây tàn phế. Hầu hết, trong số hơn 2.000 người được coi là khỏi bệnh ở Việt nam đều không nghe nói đến các biến chứng nặng nề nào. Đấy là chưa kể đa số chỉ có triệu chứng rất nhẹ, hoặc không có triệu chứng.

    Do vậy, có thể nói, về mặt y học, cúm Tàu không đến nỗi quá đáng sợ. Cái nguy hiểm của nó là tốc độ lây lan mạnh trên diện rộng, có thể dẫn đến cùng một lúc có nhiều bệnh nhân, làm cho hệ thống y tế bị quá tải. Nếu khống chế được tốc độ lây lan, hạn chế được số ca bệnh nặng để tránh làm quá tải hệ thống y tế, thì nó còn không nguy hiểm bằng những căn bệnh khác như cao huyết áp, đột quị... thậm chí là loãng xương.

    Nhưng...

    CÚM TÀU THẬT SỰ LÀ ĐÁNG SỢ

    Nhìn trên bình diện cả thế giới, cúm Tàu đã làm cả thế giới này điên đảo. Ngoại trừ Trung quốc, quê hương của con virus quái quỉ này, tất cả các nước trên thế giới đều đang phải vật lộn với nó. Giao thương, trên bình diện toàn thế giới đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế của cả thế giới bị ảnh hưởng.

    Tại Mỹ, Tổng thống Trump, người duy nhất xưa nay có được những "bài thuốc" khắc chế Trung cộng hiệu quả, làm cho suốt một thời gian dài Trung cộng không dám tác oai tác quái ở Biển Đông, đã mất chức sau 4 năm cầm quyền. Cho dù có những lí do về gian lận bầu cử, nhưng ai cũng có thể thấy, lí do chính vẫn là cái con virus Wuhan có nhiều quyền năng này.

    Tại Việt nam, dù cúm Tàu có được khống chế tương đối hiệu quả, nhưng cứ lâu lâu lại có một đợt bùng phát. Bao nhiêu cơ sở, đặc biệt là du lịch, phải đóng cửa. Các con phố trước đây vô cùng nhộn nhịp sầm uất, đặc biệt là ở khu quận 1 Sài gòn, đã trở nên vắng vẻ, thê lương. Cuộc sống của nhiều người lao động và giới bình dân đang ngày càng bấp bênh. Tương lai cho xã hội chúng ta đang ngày càng bất định.

    Cúm Tàu, về mặt xã hội, kinh tế, thật sự là đáng sợ và cực kì nguy hiểm.

    GIẢI PHÁP NÀO CHO CÚM TÀU?

    Về cơ bản, việc nghiên cứu và phát minh ra một loại thuốc chữa, có khả năng diệt được virus Wuhan, giống như kháng sinh diệt vi trùng, vẫn phải còn lâu lắm mới có được. Cho nên, biện pháp cơ bản hiện nay vẫn là phải tạo ra được miễn dịch cộng đồng đối với cúm Tàu. Đó là biện pháp duy nhất có hiệu quả vào lúc này.

    Có hai cách để tạo miễn dịch cộng đồng. Cách tự nhiên là cứ để cho lây lan thoải mái, khi nhiều người bị nhiễm và khả năng miễn dịch của nhiều cá thể trong xã hội được tạo ra, với số lượng đủ, thì cúm Tàu sẽ không có chỗ để lây lan và dừng lại.

    Cách nhân tạo thì không phải để cho virus Wuhan tự nó lây lan, mà dùng vaccine để tạo ra miễn dịch cộng đồng. Dùng vaccine vừa có thể tạo ra miễn dịch nhanh, mà hệ thống y tế lại không bị quá tải, giảm thiểu thiệt hại do cúm Tàu gây ra mà vẫn có thể khống chế được nó.

    So với việc tạo miễn dịch cộng đồng tự nhiên, việc sử dụng vaccine ít tốn kém hơn, và cũng nhân văn hơn. Tuy nhiên, việc sử dụng vaccine thực chất là sự can dự của con người vào tự nhiên. Hiện nay, số lượng người trên hành tinh đã gia tăng đến con số rất lớn. Họ phá hủy môi trường một cách tàn bạo, họ tạo ra sự mất cân bằng nghiêm trọng đến hệ sinh thái trên toàn hành tinh.

    Hàng chục ngàn, hàng trăm ngàn loài sinh vật đã bị diệt vong, và sắp sửa bị diệt vong do tác động của con người. Cân bằng sinh thái đang bị phá vỡ. Thực chất, các dịch bệnh, ngay cả khi do con người tạo ra, cũng là một động thái của tự nhiên, nhằm tác động vào số lượng cá thể của các loài (trong trường hợp này là loài người), để cân bằng lại hệ sinh thái.

    Nhưng dù gì thì con người, với tư cách là người có quyền quyết định sự sống của nhiều loài khác, vẫn có quyền làm mọi việc để duy trì mạng sống cho giống loài của mình. Nên, vaccine, là loại vũ khí mà con người có thể tạo ra, lại là loại vũ khí thuận theo tự nhiên, kích thích khả năng thiên bẩm của con người, đã được nghiên cứu, chế tạo, và sử dụng để bảo vệ sự sống của loài người.

    Ngoài vaccine, là cách chống trả có tính thụ động của con người với cúm Tàu, thì người ta cần tìm ra nguồn gốc thật sự của cúm Tàu. Không phải tự nhiên mà người ta cho rằng Trung cộng có liên quan đến việc ra đời và phát tán virus Wuhan.

    Cứ mỗi lần dịch bùng phát ở Việt nam, người ta lại lôi ra một đống người Trung quốc xâm nhập Việt nam trái phép. Suốt mấy tuần qua, bao nhiêu người Trung quốc xâm nhập trái phép được tìm thấy ở nhiều tỉnh phía Bắc, tương ứng với hàng ngàn ca dương tính ở khu vực đó. Cách đây vài hôm, người ta bắt được 5 tên chui trong thùng giấy trên xe khách vô Nam, là có ngay ca dương tính với cúm Tàu tại TPHCM.

    Có ý kiến cho rằng, diễn biến của dịch cúm Tàu chỉ ra, tất cả những ai đe dọa đến sự lớn mạnh của Trung cộng, hoặc tỏ ra bất tuân lệnh của thiên triều Trung cộng, thì nơi đó dịch cúm Tàu bùng phát. Xem lại thì điều này có lí. Không có lí do gì mà cả thế giới đang điên đảo vì cúm Tàu, ở Việt nam hầu như cứ tiếp xúc với người Trung quốc là bị nhiễm, mà Trung quốc ngày nay lại cứ như một ốc đảo không có ca nhiễm mới.

    Khi những ngày đầu dịch bùng phát ở Wuhan, và lan ra toàn Trung quốc, chúng ta thấy Trung quốc bị dịch tàn phá nặng nề. Nhưng về sau, dịch tàn phá Hàn quốc, Nhật bản, rồi đến Mỹ, châu Âu, sau này là Brasil, rồi Ấn độ, mới thấy mức độ thiệt hại về kinh tế trực tiếp do dịch mà Trung quốc gánh chịu chẳng là gì so với các nước cạnh tranh với họ.

    Nếu thực sự có những quả bom sinh học, thì phải có cách triệt tiêu chúng. Đó cũng là một giải pháp cho cúm Tàu.

    CÓ NÊN CHÍCH VACCINE KHÔNG?

    Có nhiều ý kiến khác nhau xoay quanh chuyện chích vaccine. Rõ ràng, vaccine là phương tiện duy nhất giúp chúng ta chống chọi lại cúm Tàu. Mặc dù còn nhiều ý kiến về việc hiệu quả của các loại vaccine đối với các chủng khác nhau của cúm Tàu, nhưng tất cả các nhà khoa học đều kết luận, vaccine ít nhất hạn chế được mức độ nặng khi bị nhiễm cúm Tàu, và hạn chế khả năng lây lan cúm Tàu.

    Chưa có đủ nghiên cứu để cho thấy, tỉ lệ người chích vaccine bị nhiễm cúm Tàu có thật sự thấp hơn tỉ trong những người chưa chích hay không. Nhưng có điều chắc chắn là tâm lí an tâm hơn về mạng sống, về số phận của bản thân khi được chích vaccine là tâm lí có thật và khá phổ biến. Đối với những người này, chích vaccine là quyền lợi, quyền được sống. Cá nhân tôi cũng nghĩ như vậy.

    Tuy nhiên, không phải ai cũng nghĩ như vậy. Truyền thông đưa tin về các biến chứng của vaccine rất mạnh, làm cho nhiều người nghĩ rằng cứ chích vaccine là bị biến chứng. Ngoài ra, các tác dụng phụ của việc tiêm vaccine dễ bị thổi phồng bởi tác động của truyền thông (cả báo chí và truyền thông dân dã qua mạng), thành những biến chứng ghê sợ, làm cho nhiều người lo lắng, dẫn đến việc cự tuyệt chích vaccine. Trên thực tế, tỉ lệ biến chứng rất thấp, thấp hơn rất nhiều so với tỉ lệ tử vong do cúm Tàu gây ra, thậm chí là thấp hơn so với biến chứng khi sử dụng một số loại thuốc được dùng khá thông thường.

    Để tạo được miễn dịch cộng đồng, phải có số người đủ đông có miễn dịch, tức là được chích đủ vaccine, đủ thời gian. Về mặt này, việc chích vaccine cho bản thân là một trách nhiệm xã hội của mỗi người.

    Hiện nay, tỉ lệ dân số được chích vaccine của Việt nam còn rất ít, dưới 1% dân số, thấp hơn cả Lào, Campuchia, và phần đông các nước Đông Nam Á, thuộc nhóm thấp nhất trên thế giới.

    Với số lượng người được chích ít, thì phải tính toán làm sao cho có hiệu quả nhất. Việc ưu tiên cho những người ở tuyến đầu chống dịch không đơn thuần là thực hiện công bằng xã hội, mà còn hạn chế khả năng lây lan của cúm Tàu.

    Vì vậy, việc những người ít có khả năng bị phơi nhiễm, bon chen tìm cách được chích vaccine trước, tranh phần vaccine của những người có nguy cơ phơi nhiễm cao hơn, không chỉ tạo sự bất công xã hội, mà còn làm giảm hiệu quả chống dịch của số vaccine được dùng, dẫn đến những hậu quả xấu hơn cho toàn xã hội.

    https://www.facebook.com/100004414059376/posts/2031419133681869/

    Không có nhận xét nào