Võ Thái Hà tóm lược
Bắc Kinh phản đối Mỹ áp đặt ‘‘mô hình dân chủ’’, nhưng khẳng định không muốn đối đầu với Hoa Kỳ
Trung Quốc phản đối chính sách của tân chính quyền Hoa Kỳ, thể hiện trong bài diễn văn đầu tiên của tổng thống Joe Biden đọc trước Quốc Hội lưỡng viện hôm 28/04/2021. Ngày hôm qua, 29/04, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc khẳng định « dân chủ là giá trị chung của nhân loại » và Mỹ không nên áp đặt « hệ thống dân chủ của riêng mình cho các nước khác ».
Trong buổi họp báo hôm qua, trả lời câu hỏi của phóng viên về diễn văn của nguyên thủ Hoa Kỳ, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Uông Văn Bân (Wang Wenbin) tuyên bố việc Bắc Kinh và Washington « cạnh tranh trong một số lĩnh vực » là chuyện « bình thường ». Đây là một cuộc đua tranh, « giống như trong thể thao », có kẻ thắng, người thua, nhưng « không phải là một cuộc cạnh tranh một mất một còn ». Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc lên án việc Mỹ « áp đặt cho các nước khác mô hình dân chủ của riêng mình... là thao túng các giá trị dân chủ. Điều này chỉ làm gia tăng các chia rẽ, thổi bùng lên các mâu thuẫn, làm xói mòn sự ổn định ». Trong quan hệ với Mỹ, Bắc Kinh « mong muốn phát triển một quan hệ dựa trên việc không có xung đột, không đối đầu, tôn trọng lẫn nhau và hợp tác cùng thắng lợi ».
Trong bài diễn văn đầu tiên trước Quốc Hội lưỡng viện Mỹ, tổng thống Joe Biden đã trình bày những kế hoạch đầy tham vọng nhằm củng cố tiềm lực đất nước, khẳng định « không tìm kiếm xung đột với Trung Quốc », nhưng cũng sẵn sàng bảo vệ lợi ích của Mỹ « trong mọi lĩnh vực ». Tổng thống Hoa Kỳ khẳng định đã nói trực tiếp với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình là Washington « sẽ duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ ở Ấn Độ - Thái Bình Dương giống như với NATO ở châu Âu - không phải để khơi mào xung đột - mà là để ngăn chặn xung đột », và Hoa Kỳ sẽ không lùi bước trước các cam kết về « nhân quyền và các quyền tự do cơ bản », không chấp nhận để các chế độ độc tài lấn át nền dân chủ.
Vẫn về quan hệ Mỹ - Trung, hôm qua, 29/04, phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc, Ngô Khiêm (Wu Qian), « phản đối mạnh mẽ » sự hiện diện quân sự gia tăng của Hoa Kỳ tại các khu vực gần Trung Quốc, kể từ khi ông Biden lên nắm quyền. Theo phát ngôn viên bộ Quốc Phòng Trung Quốc, các tàu chiến của Mỹ đã gia tăng hoạt động 20%, máy bay trinh sát gia tăng hoạt động 20% tại « các vùng biển của Trung Quốc ».
Việc quân đội Hoa Kỳ gia tăng hiện diện tại khu vực Biển Đông, eo biển Đài Loan, diễn ra cùng lúc với các hoạt động quân sự gia tăng của Bắc Kinh thời gian gần đây. Trong một cuộc phỏng vấn với báo Anh Sky News, đăng tải hôm 28/04, ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp (Joseph Wu) cảnh báo đe dọa quân sự từ Trung Quốc đang gia tăng thông qua « các chiến dịch thông tin sai lệch, chiến tranh hỗn hợp và… các hoạt động trong vùng xám », và « tất cả những điều này dường như đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công quân sự » chống lại Đài Loan, hòn đảo có một chính quyền dân cử, và độc lập trên thực tế.
Khảo sát: Chỉ 36% cử tri đánh giá Biden đã thành công trong 100 ngày đầu tại vị
Một cuộc khảo sát mới của Rasmussen Reports cho thấy, hầu hết cử tri không đánh giá cao Tổng thống Joe Biden khi cột mốc 100 ngày tại vị của ông sắp đến.
Newsmax đưa tin, theo khảo sát trực tuyến và qua điện thoại, Rasmussen Reports cho biết 36% số cử tri nói rằng ông Biden đã thành công [trong việc điều hành đất nước] trong 100 ngày đầu tiên tại vị, 44% cho biết ông đã thất bại và 18% cho biết 100 ngày của ông Biden có cả thành công và thất bại.
Rasmussen lưu ý, đánh giá của cử tri về 100 ngày đầu tiên của Biden ở Tòa Bạch Ốc tốt hơn so với đánh giá của cựu Tổng thống Donald Trump bốn năm trước. Vào tháng 4 năm 2017, chỉ 29% cử tri đánh giá 100 ngày đầu tiên của ông Trump là thành công; 45% nói rằng khoảng thời gian này là một sự thất bại. Tuy nhiên cũng phải lưu ý, thời gian đó, ông Trump bị giới truyền thông và chính trị gia tấn công với trò lừa bịp rằng ông thông đồng với Nga để chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2016.
Tóm lại, cuộc khảo sát mới cho thấy rằng: 67% đảng viên Dân chủ nói rằng 100 ngày đầu tiên của ông Biden đã thành công; 12% đảng viên Cộng hòa và 26% cử tri độc lập cũng có quan điểm như vậy. Bên cạnh đó, 74% đảng viên Cộng hòa đánh giá 100 ngày đầu tiên của ông Biden là một sự thất bại, 16% đảng viên Dân chủ và 44% cử tri độc lập có cùng quan điểm.
Cuộc khảo sát cũng cho biết, 52% cử tri da đen nói rằng 100 ngày đầu tiên của ông Biden đã thành công, 35% người da trắng và 32% cử tri thiểu số khác đồng ý với quan điểm này.
Trong số những cử tri đánh giá ông Biden đã thất bại trong 100 ngày đầu tiên, 76% không tin rằng ông đã thắng cử một cách công bằng.
Hành xử trái biệt: Đài Loan tặng Ấn Độ 150 máy tạo oxy, Trung Quốc hủy các chuyến bay viện trợ y tế
Dịch bệnh ở Ấn Độ đang nằm ngoài tầm kiểm soát, và nhiều quốc gia đều đang chung tay giúp đỡ. Hôm qua (29/4), Đài Loan cho biết họ đã thu thập được 150 máy tạo oxy, và cuối tuần này sẽ gửi tới Ấn Độ. Còn ở bờ bên kia, ĐCSTQ đã hứa giúp đỡ Ấn Độ nhưng hành động thực tế cho thấy điều ngược lại, trang Taiwan News cho hay.
Theo Hãng thông tấn Trung ương (CNA), sáng nay (29/4), Ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Tiếp, đã đến Ủy ban Đối ngoại và Quốc phòng của Lập pháp Viện để báo cáo về chuyên đề “Sự phát triển và triển vọng tương lai của quan hệ ngoại giao Đài Loan – Nhật Bản”, và trả lời các câu hỏi.
Trong một cuộc phỏng vấn trước cuộc họp, ông Ngô cho biết Bộ Ngoại giao đã làm việc chăm chỉ từ cuối tuần trước và hy vọng có thể hỗ trợ các vật tư thiết yếu cho Ấn Độ. Hiện tại, Đài Loan đã có được 150 máy tạo oxy và đang chuyển đổi điện áp để máy có thể sử dụng ở Ấn Độ (vì điện áp ở Đài là 110V, trong khi ở Ấn là 230V), và chúng có thể được gửi đi vào cuối tuần này. Ngoài ra, Đài Loan cũng đang tiếp tục mua thêm máy tạo oxy và đồng thời đặt hàng nguyên liệu từ nước ngoài để các nhà sản xuất trong nước tiếp tục sản xuất máy tạo oxy.
Hôm 28/4, Thứ trưởng Ngoại giao Đài Loan – ông Tào Lập Kiệt (Cao Lijie) cũng tuyên bố rằng thiết bị tạo oxy và các vật liệu khác, sẽ được gửi đến Ấn Độ thông qua máy bay chở hàng của China Airlines, và Bộ Ngoại giao sẽ không chỉ cung cấp vật tư y tế cho Ấn Độ một lần này, mà sẽ tiếp tục trong thời gian dài.
Chính phủ Trung Quốc cũng hứa sẽ hỗ trợ Ấn Độ. Vào ngày 26/4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh đã tweet: “Chúng tôi lo ngại về tình hình nghiêm trọng ở Ấn Độ. Chúng tôi sẵn sàng trợ giúp nếu Ấn Độ cho chúng tôi biết nhu cầu cụ thể của họ”.
Tuy nhiên, theo thông tin từ Times of India ngày 26/4, hãng hàng không Tứ Xuyên Airlines của nhà nước Trung Quốc đã đình chỉ tất cả các chuyến bay chở hàng đến Ấn Độ trong 15 ngày. Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng người dân địa phương có được máy tạo oxy và các thiết bị y tế cần thiết khác từ Trung Quốc.
Ngoài ra, các thương nhân cũng phàn nàn rằng các nhà sản xuất Trung Quốc đã tăng giá vật tư y tế lên 35-40%, và phí vận chuyển cũng tăng hơn 20%.
Nhóm lãnh đạo da màu đả kích mạnh mẽ Tổng thống Biden
Một nhóm lãnh đạo người da đen đã chỉ trích Tổng thống Biden sau bài phát biểu trước Quốc hội của ông vào tối 28/4, khi một thành viên của nhóm nói rằng, “Joe Biden đã sử dụng những người Mỹ da đen để leo vào Tòa Bạch Ốc, nhưng về cơ bản [ông ta] đã quay lưng lại với họ”, theo Daily Wire.
Các thành viên của Dự án 21 bao gồm những thủ lĩnh người da đen muốn thúc đẩy “quan điểm của những người Mỹ gốc Phi có tinh thần kinh doanh, cống hiến cho gia đình” đã đưa ra một thông cáo báo chí hôm 28/4 đả kích mạnh mẽ Tổng thống Biden.
Đồng Chủ tịch Dự án 21, ông Stacy Washington, tuyên bố: “Nhu cầu chính sách của người Mỹ da đen luôn đi sau cùng trong các ưu tiên của lãnh đạo Đảng Dân chủ bất kể tỷ lệ người da đen ủng hộ họ có cao hay không”.
Ông Stacy Washington nói thêm: “Tổng thống Biden tuyên bố chính quyền của ông đang đi đúng hướng để giảm tỷ lệ nghèo ở trẻ em xuống một nửa, nhưng không trích dẫn bất kỳ số liệu hoặc dữ liệu nào để hỗ trợ tuyên bố đó. 30% trẻ em da đen sống trong cảnh nghèo đói. [Chỉ] có hơn 97.000 trẻ em da đen được chăm sóc nuôi dưỡng. Trong vòng chưa đầy 100 ngày, Chính quyền Biden đã tiếp nhận hơn 20.000 trẻ em nhập cư vào nước này, đặt quyền lợi của họ lên trên so với trẻ em da đen. Ông có kế hoạch gì cho trẻ em Mỹ, thưa Tổng thống? Người Mỹ da đen muốn biết”.
Marie Fischer, một thành viên của Dự án 21, nói: “Joe Biden đã sử dụng những người Mỹ da đen để leo vào Tòa Bạch Ốc, nhưng về cơ bản đã quay lưng lại với họ”.
“Bằng cách cho phép các nam sinh chuyển giới thi đấu trong các môn thể thao dành cho phụ nữ, ông ta [Biden] sẽ khiến các cô gái – đặc biệt là các cô gái da đen – mất học bổng đại học [vốn] có thể giúp họ đạt được cuộc sống tốt đẹp hơn. Sau đó, [ông ta] có lệnh ân xá cho hàng triệu người di cư bất hợp pháp. Các nghiên cứu như một nghiên cứu từ Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia đã chỉ ra rằng, khi tình trạng nhập cư bất hợp pháp gia tăng, việc làm ngày càng trở nên khan hiếm đối với người Mỹ da đen trong khi tỷ lệ [người da đen] bị giam giữ tăng lên. Mức lương tối thiểu 15 đô la cũng sẽ làm giảm cơ hội việc làm cho thanh niên da đen. Biden đã nhận được chức vụ bằng mồi nhử và lật mặt theo đúng cách mà chính trị gia thiên tả luôn sử dụng ở nước Mỹ với người da đen”.
Fischer cho biết thêm: “Trong khi mọi nhóm dân tộc khác đều giảm tỷ lệ thất nghiệp, thì [tỷ lệ thất nghiệp của] người da đen lại tăng lên kể từ khi Biden nhậm chức. Một cuộc khảo sát gần đây của H&R Block về các doanh nghiệp do người da đen làm chủ cho thấy hơn một nửa đã bị thiệt hại 50% doanh thu trong đợt đại dịch này – tuy nhiên Biden và các đồng minh của ông ủng hộ mức lương tối thiểu cao hơn sẽ khiến triển vọng càng thêm ảm đạm. Đây không phải là những hành động mang lại lợi ích cho cộng đồng của chúng tôi”.
Derryck Green, một thành viên khác của Dự án 21, nói: “Joe Biden từng tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn trên một đài phát thanh đô thị rằng, nếu người da đen gặp khó khăn khi quyết định chọn ông ấy hay Donald Trump, thì họ ‘không phải là người da đen.’ Nhưng những người da đen đã nhận được gì sau lá phiếu [bầu cho Biden]? Đây là những gì họ nhận được sau khi ủng hộ các chính trị gia thiên tả, [đó là]: [những] cuộc nói chuyện [về vấn đề] phân biệt chủng tộc, về ‘công lý’ và ‘công bằng’ và hứa hỗ trợ các doanh nghiệp thiểu số, nhưng không có hành động quan trọng để thực sự trao quyền cho người da đen Mỹ đang cố gắng phục hồi trong nền kinh tế hậu COVID. Biden đã ký các lệnh điều hành [mang lợi ích cho] người Mỹ đồng tính nam và chuyển giới, cho người nước ngoài và người [di cư] Latinh bất hợp pháp và cho bình đẳng giới. Nhưng người da đen đã bị bỏ qua một cách có thể đoán trước được”.
Covid-19 vaccin
Moderna, hãng công nghệ sinh học Mỹ đã phát triển một trong những vắc-xin mRNA đầu tiên chống lại covid-19, tuyên bố sẽ sản xuất 3 tỷ liều trong năm 2022, cao hơn gấp đôi so với dự báo trước đó. Năm nay, họ sẽ sản xuất từ 800 triệu đến 1 tỷ liều. Trong đó liều nhắc lại và liều trẻ em chỉ cần nửa liều. Và các thử nghiệm mới cho thấy chúng chỉ cần trữ trong tủ lạnh thay vì tủ đông, giúp đơn giản hóa công việc phân phối.
Trung Quốc phóng thành công module trạm vũ trụ Thiên Hoà
Trung Quốc có tham vọng lớn trên không gian. Hôm qua họ đã phóng thành công Thiên Hòa, mô-đun đầu tiên của một trạm vũ trụ lớn. Trung Quốc thực ra đã có hai trạm nhỏ hơn. Thiên Cung-1 bốc cháy khi quay về bầu khí quyển Trái đất vào năm 2018. Còn Thiên Cung-2 đã được đưa ra khỏi quỹ đạo vào năm 2019. Trạm mới, dự kiến hoàn thành trong năm sau, sẽ có chỗ cho tối đa ba phi hành gia và nặng khoảng 66 tấn. Nó nhỏ hơn đáng kể so với Trạm Vũ trụ Quốc tế 11 người, nặng 450 tấn – một dự án mà Trung Quốc bị cấm tham gia (Mỹ cấm NASA làm việc với Trung Quốc từ năm 2011).
Tham vọng của Trung Quốc cũng vượt ra khỏi quỹ đạo gần trái đất. Năm ngoái, một tàu thăm dò đã đem về những mẩu đá Mặt Trăng đầu tiên kể từ những năm 1970. Và chẳng bao lâu nữa, một tàu thăm dò Trung Quốc sẽ tìm cách tiếp cận bề mặt sao Hỏa. Nếu đúng như vậy, Trung Quốc sẽ trở thành quốc gia thứ ba – sau Mỹ và Liên Xô – đáp xuống sao Hỏa.
Credit Suisse có giám đốc mới
António Horta-Osório biết cách đưa các ngân hàng vượt qua khó khăn. Chủ tịch sắp tới của Credit Suisse đến từ Lloyds Banking Group, tập đoàn mà ông đã giúp kéo ra khỏi cuộc khủng hoảng tài chính. Ngay sau khi được xác nhận tại hội nghị cổ đông thường niên của ngân hàng Thụy Sĩ trong hôm nay, ông sẽ lao vào sửa chữa rất nhiều vấn đề.
Trước mắt là mảng quản trị rủi ro già cỗi của Credit Suisse, sau khi hãng này bị động bất ngờ trước hai vụ phá sản công ty lớn gần đây. Vụ sụp đổ của Greensill khiến quỹ đầu tư của Credit Suisse mất 10 tỷ đô la trái phiếu đang nắm của Greensill. Còn hãng quản lý tài chính gia đình Archegos sụp đổ làm ngân hàng này thiệt hại 5,5 tỷ đô la. Đây là lỗi khách quan hay chủ quan? Các cơ quan quản lý muốn có câu trả lời. Và cổ đông có thể bỏ phiếu cách chức trưởng bộ phận quản lý rủi ro ngay hôm nay.
Ngoài ra có những câu hỏi sâu sắc hơn. Liệu hãng có nên giảm phụ thuộc vào mảng ngân hàng đầu tư không ổn định? Có nên hợp sức bằng cách hợp nhất với một ngân hàng châu Âu khác không? Ông Horta-Osório sẽ cần tất cả các kiến thức của ông cho công việc mới.
Lạm phát tăng ở Đức: dấu hiệu cho cả khối EU?
Hôm qua, Đức cho biết lạm phát giá tiêu dùng hàng năm của nước này đã tăng 2,1% trong tháng 4, cao hơn một chút so với mục tiêu của Ngân hàng Trung ương Châu Âu ECB là gần 2%. Do đó ước tính lạm phát hàng tháng khu vực đồng euro của Eurostat, văn phòng thống kê thuộc EU, sẽ được các nhà hoạch định chính sách theo dõi sát sao.
Đầu năm nay, ECB dự đoán giá tiêu dùng sẽ tăng mạnh, nhưng cho biết họ nghĩ đây chỉ là mức tăng tạm thời do giá năng lượng cao hơn, do tăng thuế giá trị gia tăng của Đức và do những tắc nghẽn trong chuỗi cung ứng công nghiệp. Sau đó, họ dự kiến lạm phát ở dưới mức mục tiêu trong nhiều năm tới. Đó là lý do tại sao mà ngay cả ở Đức, một quốc gia còn nguyên kí ức về lạm phát kinh hoàng của những năm 1920 và 1940, việc tăng lạm phát cũng không gây ra phản ứng tệ nào. Song, giám đốc ngân hàng trung ương Đức Jens Weidmann cảnh báo lạm phát Đức có thể tăng lên tới 3% vào cuối năm nay.
Bài học lịch sử về bùng nổ kinh tế hậu đại dịch
Virus vẫn tiếp tục hoành hành ở các nước nghèo. Trong khi các nước giàu đang bùng nổ kinh tế sau đại dịch. Số liệu GDP của Mỹ công bố hôm qua đã cho thấy nước này gần đạt được mức tiền đại dịch. Các nhà kinh tế đang dự đoán về cuộc bùng nổ kinh tế sắp tới — và họ đang nhìn về lịch sử.
Những đợt bùng nổ sau đại dịch trước đây có một số bài học. Đầu tiên là mặc dù mọi người muốn ra ngoài và tiêu xài khi không còn phải lo lây nhiễm, nhưng vẫn còn nhiều điều không chắc chắn. Thứ hai là cấu trúc của nền kinh tế thay đổi mạnh mẽ. Tự động hóa tăng lên và mọi người nhạy bén kinh doanh hơn. Cuối cùng là bất ổn chính trị có xu hướng gia tăng, khi những người gặp nạn trong cuộc khủng hoảng tìm cách trả thù. Một ví dụ là “Les Misérables” (Những người khốn khổ), bộ truyện lấy bối cảnh sau một trận dịch tả ở Pháp vào đầu những năm 1830. Hãy tận hưởng cuộc bùng nổ khi còn có thể trước khi có một bước ngoặt bất ngờ.
Covid-19: Lò thiêu tử thi ở New Delhi bị quá tải
Hôm qua, 29/04/2021, Ấn Độ lại phá kỷ lục thế giới với 379.000 ca nhiễm Covid-19 trong vòng 24 giờ, và có thêm 3 600 ca tử vong. Tại New Delhi, thành phố bị dịch nặng nhất Ấn Độ, các lò thiêu nay không đủ chỗ để hỏa thiêu người người chết do virus corona.
Thông tín viên Sébastien Farcis từ New Delhi tường trình :
“Khoảng 15 xe cứu thương chờ nhiều tiếng đồng hồ tại bãi đậu xe của lò thiêu Sarai Kale Khan, phía nam New Delhi. Trong những xe đó, nhiều tử thi được quấn kín trong túi nhựa trắng.
Một trong những tài xế, Vikas Kumar Gupta, mắt quầng thâm, kể lại : « Bây giờ chúng tôi không còn chở bệnh nhân trong xe cứu thương nữa. Người ta chỉ nhờ chúng tôi chở những người chết đến đây. Chúng tôi làm việc liên tục 24/24, tôi hầu như không có thời gian gặp gia đình”.
Mukesh Kashyap vừa đến nơi trên một những chiếc xe này. Có vẻ suy sụp tinh thần, mắt đỏ ngầu, ông đến để hỏa táng người vợ 38 tuổi, vừa qua đời cách đó vài tiếng vì Covid-19.
Ông nói: « Chúng tôi không tìm được khí ô-xy. Tôi đã đến các bệnh viện tư lớn nhất Holy family, Fortis, Apollo, nhưng cuối cùng chỉ có một bệnh viện nhỏ bán cho tôi một bình ô-xy chỉ xài đủ một tiếng với giá 55 euro. Khi vợ tôi được thở ô-xy thì bà ấy khỏe lại, nhưng sau đó bệnh tình vẫn như vậy. Chúng tôi đã cố tìm một giường bệnh cho vợ tôi, nhưng bà ấy đã ngất đi trong xe. Các bác sĩ không thể cứu vợ tôi được.»
Lò thiêu này không đáp ứng nổi nhu cầu. Trong vòng hai tuần, số người chết được hỏa thiêu mỗi ngày đã tăng gấp 5 lần. Các gia đình không thể chờ lâu như thế. Cho nên, chính quyền thành phố đã phải tăng gấp ba khả năng của lò thiêu, bằng cách xây các lò củi trên bãi cỏ bên ngoài tòa nhà chính.
Một người thợ cho biết: “ Có 40 người thợ làm chung với tôi. Chúng tôi đã bắt đầu làm từ 20 ngày qua và liên tục xây lò ngay khi tìm ra chỗ trống.” Tổng cộng có 50 lò mới được xây bằng gạch và xi măng đặt dưới các cây.
Theo lời Sunil Kumar, một quan chức của chính quyền thành phố, chưa bao giờ có nhiều người được hỏa thiêu như thế. Ông nói: “ Có đến 90% người chết là do Covid-19. Rất khó mà theo kịp mức độ gia tăng này, bởi vì chúng tôi không có đủ củi để đốt. Do lệnh phong tỏa nên tìm các vật liệu khác cũng khó. Tuy vậy, nhờ những người thợ làm việc cật lực, cơ sở này vẫn hoạt động tốt."
Không có nhận xét nào