Có phải quá sớm để dự đoán rằng, năm 2022 là thời điểm bắt đầu kết thúc suy thoái dân chủ mà Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken liên tục cảnh báo chúng ta? Đó có phải là năm mà chế độ chuyên quyền bắt đầu sụp đổ dưới áp lực của chính nó?
Dấu hiệu rõ ràng nhất là vị thế của Tổng thống Nga Vladimir Putin bị suy giảm nghiêm trọng sau những thất bại ở Ukraina. Thay vì sáp nhập Ukraina, ông ấy đã khiến thế giới tự hỏi tại sao Nga lại được trao cho một địa thế địa chính trị cao hơn nền kinh tế của nước này khi nhận thức về sự bất khả chiến bại của quân đội Nga đã được chứng minh là sai lầm.
Việc Bắc Kinh chuyển sang một trong những chế độ ngăn chặn Covid-19 nghiêm ngặt nhất thế giới là một ví dụ khác. Với lịch sử lập kế hoạch cẩn thận của chính phủ Trung Quốc trước bất kỳ thay đổi có khả năng gây bất ổn nào, chúng ta chỉ có thể kết luận rằng – lần đầu tiên trong lịch sử – sự bất mãn của người dân đã buộc chính phủ của ông Tập Cận Bình phải rút lui.
Quyết định lùi bước và để Covid-19 hoành hành khắp đất nước mà không dự trữ vắc-xin, thuốc kháng vi-rút , hoặc các loại thuốc thiết yếu khác không phù hợp với triết lý “mò đá qua sông” mà ông Đặng Tiểu Bình thường đề xuất. Trên thực tế, động thái này chính là nhảy khỏi vách đá, và hy vọng rằng nước đủ sâu để không gây nguy hiểm đến tính mạng.
Các nhà lãnh đạo theo đường lối cứng rắn của Iran, những người cung cấp máy bay không người lái cho Nga cho thấy Tehran đã xích lại gần ông Putin rất nhiều. Nhưng bên cạnh đó, họ cũng đã lùi bước trong bối cảnh một cuộc nổi dậy của nhân dân chống lại sự đối xử tàn bạo với phụ nữ của chính phủ.
Bộ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ Antony Blinken và tổng thống Joe Biden, hẳn đang bước vào năm 2023 với nhiều hy vọng hơn bất kỳ thời điểm nào trong năm, bất chấp tin tức về việc ông Putin tiếp tục bắn phá Ukraina. Dù có thể lạnh lùng đến đâu, điều an ủi duy nhất mà họ và những người bảo vệ chế độ dân chủ khác có thể có được là Điện Kremlin hành động vì tuyệt vọng chứ không phải vì họ có thế thượng phong.
Trong những năm qua, chúng ta đã nghe nhiều từ Bắc Kinh về những sai sót trong chế độ dân chủ của thế giới phương Tây, với tất cả các biện pháp kiểm tra và cân bằng đầy phiền phức của nó. Về phần mình, ông Putin đã chỉ trích phương Tây vì họ ủng hộ xã hội dân sự và đa dạng giới tính.
Phương Tây đã đưa ra cho thế giới rất nhiều ví dụ về những thiếu sót của mình, chẳng hạn như những thất bại trong chính sách đối ngoại dường như vô tận của Washington ở Trung Đông, chưa kể đến nhiều phản ứng thất bại đối với Covid-19 trong giai đoạn đầu.
Nhưng khi năm 2023 bắt đầu, việc Thụy Điển và Phần Lan chuẩn bị gia nhập NATO – cũng là lần đầu tiên họ xác định Bắc Kinh là một mối đe dọa.
Tình trạng hiện tại của trò chơi có phải là về những điểm yếu cố hữu của chủ nghĩa độc đoán hay các sáng kiến khác nhau mà ông Biden đã chỉ đạo hoặc hỗ trợ, chẳng hạn như Aukus, G4 và ủy ban thương mại và công nghệ Mỹ-EU? Thực ra, đó là tất cả những điều trên.
Nhưng cuộc chiến ý thức hệ giữa một bên là liên minh các nền dân chủ do Washington đứng đầu và một bên là Bắc Kinh, Matxcova, Tehran và các chế độ chuyên chế khác còn lâu mới kết thúc. Bất kỳ ai theo dõi sát sao nền chính trị Hoa Kỳ đều có thể thấy rằng việc Đảng Cộng hòa rời bỏ giấy thông hành kinh doanh ở nước ngoài là hy vọng tốt nhất cho họ.
Và với việc đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát Hạ viện Hoa Kỳ trong tuần này, những người hâm mộ ông Putin trong chính phủ Hoa Kỳ có thể sẽ làm mọi cách để cản trở những nỗ lực của ông Biden.
Cựu tổng thống Donald Trump có thể đã thua đậm vào tháng 11, nhưng thương hiệu chủ nghĩa dân tộc Cơ đốc giáo lôi kéo chủng tộc của ông vẫn thuộc cùng một kiểu cạnh tranh ý thức hệ với các đảng viên Cộng hòa truyền thống mà ông Biden đang tham gia với chủ tịch Tập Cận Bình và ông Putin.
Chẳng hạn, Hạ nghị sĩ Georgia Marjorie Taylor Greene đã tuyên bố vào tháng 11 rằng Ukraine sẽ không nhận thêm viện trợ quân sự của Hoa Kỳ dưới đảng của bà, khiến bà và Hạ nghị sĩ Florida Matt Gay các đồng minh như Matt Gaetz mâu thuẫn với Lãnh đạo thiểu số Thượng viện Mitch McConnell và các đảng viên Cộng hòa khác là những người theo chủ nghĩa truyền thống.
Năm nay sẽ rất quan trọng khi cuộc cạnh tranh toàn cầu của thế kỷ 21 giữa các chế độ chuyên quyền và các nền dân chủ diễn ra trên toàn thế giới, nhưng trận chiến quan trọng nhất vẫn đang diễn ra ở Washington.
DKN
Không có nhận xét nào