Võ Thái Hà tổng hợp
G7, EU cấm nối lại nhập khẩu khí đốt của Nga
Liên Thành
Các đại biểu tham dự Hội nghị Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nhóm G7 tại Niigata của Nhật Bản, ngày 13/5. (Ảnh: AP).
Theo một tài liệu mà Financial Times có được, G7 và EU đang có kế hoạch cấm nhập khẩu khí đốt của Nga trên các tuyến đường mà Mát-xcơ-va đã cắt nguồn cung trước đó.
Động thái này nhằm ngăn chặn việc khởi động lại xuất khẩu khí đốt qua đường ống của Nga trên các tuyến đường tới các nước như Ba Lan và Đức, nơi Mát-xcơ-va gây ra cuộc khủng hoảng năng lượng trên khắp châu Âu sau khi cắt nguồn cung vào năm 2022.
Nga ban đầu bóp nghẹt châu Âu, vi phạm các hợp đồng năng lượng đã có từ trước và đơn phương giảm xuất khẩu khí đốt sang EU vì ủng hộ Ukraina.
Theo tài liệu, lệnh cấm các tuyến đường khí đốt của Nga sẽ được công bố trong hội nghị thượng đỉnh ở Hiroshima vào ngày 19-21 tháng 5, nhằm ngăn chặn “việc mở lại các con đường trước đây đã bị đóng cửa do vũ khí hóa năng lượng của Nga”.
Theo một quan chức giấu tên được Financial Times trích dẫn, lệnh cấm trên cũng nhằm mục đích “đảm bảo rằng các đối tác không thay đổi quyết định của họ trong một tương lai giả định”.
Thông báo này cho thấy quyết tâm của EU trong việc từ bỏ hàng chục năm phụ thuộc vào khí đốt của Nga, nhưng lệnh cấm chỉ mang tính biểu tượng vì Mát-xcơ-va đã cắt nguồn cung kể từ khi bắt đầu cuộc xâm lược.
Thị phần nhập khẩu khí đốt của châu Âu của Mát-xcơ-va đã giảm từ hơn 40% xuống dưới 10% và mùa đông ôn hòa đã thúc đẩy việc lưu trữ khí đốt ở EU.
Kho dự trữ khí đốt của EU đã đầy khoảng 60% so với mức 30% vào cùng thời điểm năm 2022 và các quan chức tin tưởng rằng EU sẽ đạt công suất tối đa trước mùa đông.
Volodymyr Zelensky đến Đức
Đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của ông tới nước này kể từ khi Nga xâm lược Ukraine. Trong cuộc gặp với thủ tướng Olaf Scholz, tổng thống Ukraine cảm ơn Đức vì đã trở thành một “người bạn thực sự” và nói rằng với sự hỗ trợ nhiều hơn của phương Tây, thất bại của Nga là “không thể đảo ngược.” Chính phủ Đức đã công bố khoản viện trợ quân sự trị giá 2,7 tỷ euro (2,95 tỷ USD) cho Ukraine trước khi ông đến. Trước đó, ông Zelensky đã gặp Thủ tướng Italy Giorgia Meloni tại Rome. Mặc dù một số thành viên trong liên minh cánh hữu của bà bày tỏ quan điểm ủng hộ Điện Kremlin, bà Meloni đã cam kết chính phủ bà hỗ trợ Ukraine.
Tổng thống Zelensky bất ngờ thăm Anh vào 'thời điểm quan trọng' của cuộc chiến Ukraine
5 giờ trước
Nguồn hình ảnh, Twitter
Chụp lại hình ảnh,
Thủ tướng Anh Rishi Sunak ôm Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khi ông Zelensky bước xuống từ trực thăng quân sự Chinook vừa đỗ ở dinh thự Chequers của chính phủ Anh ở gần London sáng 15/05
Tổng thống Volodymyr Zelensky vừa tới Anh sáng 15/05/2023 để hội đàm với Thủ tướng Anh Rishi Sunak tại Chequers trước khi Anh họp G7 ở Nhật Bản.
Trước đó, ông Zelensky đã thăm Rome, tiếp kiến Giáo hoàng Francis, qua Đức và Pháp để trao đổi với lãnh đạo các nước đó.
Nhắn trên mạng Twitter về cuộc họp với ông Sunak, ông Zelensky nói hai người "sẽ có cuộc đàm phán nhiều nội dung quan trọng".
Vào khoảng 10 giờ sáng, hai nhà lãnh đạo đã bắt đầu hội đàm kín ở dinh thự Chequers, Buckinghamshire, nơi làm việc ngoài London của các thủ tướng Anh đương nhiệm.
Phủ thủ tướng Anh trích lời ông Sunak nói Anh "sẽ không làm Ukraine thất vọng vào thời điểm trọng yếu như hiện này".
Ông Sunak hôm cuối tuần nói về "nỗ lực chiến tranh" của Ukraine đang bước vào giai đoạn trọng điểm (crucial moment).
Hôm thứ Năm tuần qua, London tuyên bố gửi hỏa tiễn tầm xa Storm Shadow giúp Ukraine.
Giới quan sát tin rằng việc ông Zelensky có vòng công du các thủ đô "đồng minh", Berlin, Paris và London, có liên quan đến kế hoạch phản công của Các Lực lượng Vũ trang Ukraine.
Những ngày qua, có dấu hiệu quân Nga không giữ nổi một số địa điểm quanh Bakhmut, Đông Ukraine và quân đội nước chủ nhà đã phản công chiến thuật.
Nhưng một chiến dịch mùa xuân của Ukraine vẫn chưa thực sự bắt đầu.
Nguồn hình ảnh, EPA
Chụp lại hình ảnh,
Tổng thống Volodymyr Zelensky hội đàm với Tổng thống Frank-Walter Steinmeier của Đức ở Berlin và nhận huân chương Charlemagne cao quý, "vì châu ÂU" hôm 14/05
Thăm Berlin cuối tuần qua, ông Zelensky được lãnh đạo Đức cam kết viện trợ quân sự tăng lên nhiều so với trước: 3 tỷ USD.
Ngày 14/05, Tổng thống Zelensky được trao tặng một danh hiệu cao quý, đó là Giải thưởng Charlemagne. Ông viết trên Twitter: "Đã ở Berlin. Vũ khí. Gói mạnh mẽ. Phòng không. Tái thiết. EU. NATO. An ninh."
Sau đó, ông nhanh chóng thăm Paris và gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, bàn về "công thức cho hòa bình" (peace formula) mà Pháp đề xuất.
Trước khi tới Đức, ông Zelensky đã sang Rome và tiếp kiến Đức Giáo hoàng Francis.
Tới Anh, ông Zelensky xác nhận "sự hợp tác với Anh sẽ tiếp tục và năng lực chiến đấu trên bộ, trên không của Ukraine đang mở rộng dần".
Tháng 2 vừa qua, ông Zelensky thăm Anh lần đầu kể từ khi Nga xâm lăng nước ông một năm trước.
Chụp lại hình ảnh,
Anh đã cam kết viện trợ quân sự trị giá 7,16 tỷ USD cho Ukraine kể từ đầu cuộc chiến chống lại quân xâm lược Nga
Ông tới Anh tuần này trước khi Anh cùng các nước khối G7 họp Thượng đỉnh 2023 ở Hiroshima, Nhật Bản.
Thiệt hại của quân Nga
Vấn đề của quân Nga là nhiều tháng qua họ đã không chiếm trọn được Bakhmut và nay có thể phải rút khỏi đây.
Hôm qua, 14/04, Bộ Quốc phòng Liên bang Nga xác nhận hai chỉ huy mang hàm đại tá tử trận ở Đông Ukraine.
Thông tin từ Bộ Quốc phòng Nga hôm Chủ Nhật nói trong trận Bakhmut, đại tá Vyacheslav Makarov đã chỉ huy trung đoàn xạ thủ cơ giới số 4 "đẩy lui kẻ thù" gần Bakhmut nhưng chết vì vết thương nặng.
Đại tá Yevgeny Brovko, phụ trách mảng an ninh-chính trị ở cấp quân đoàn, bị giết ở địa điểm khác.
Theo trung tướng Igor Konashenkov, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga, thì ông Brovko "chết vì vết thương do trúng nhiều mảnh đạn".
Cùng ngày trang Kommersant của Nga nói "bốn phi cơ Nga bị bắn hạ gần như cùng một lúc" trong cuộc phục kích, và cả bốn đội bay đều đã bị giết chết ở vùng trời gần Ukraine.
Nguồn hình ảnh, Gary Dawson/Shutterstock
Chụp lại hình ảnh,
Hình tư liệu: hỏa tiễn Storm Shadow của Anh
Con đường nào giúp Sri Lanka thoát nợ?
Sri Lanka không phải là một nền kinh tế lớn, với GDP chỉ bằng 0,3% của Mỹ và 0,5% của Trung Quốc. Nhưng họ đã trở thành trường hợp thử nghiệm cho cấu trúc tài chính toàn cầu trong thời đại cạnh tranh siêu cường. Mỹ kêu gọi Trung Quốc nhanh chóng giải quyết các khoản nợ không thể trả của Sri Lanka, nhưng Trung Quốc lập luận rằng Ngân hàng Thế giới, do Mỹ lãnh đạo, cũng nên chấp nhận giảm nợ cho các khoản vay của chính họ.
Gần đây có một số tiến bộ. IMF, vốn không thể cho các nước có nợ không bền vững vay, đã phê duyệt khoản vay 3 tỷ đô la cho Sri Lanka vào tháng 3, sau khi Trung Quốc đảm bảo với quỹ là sẽ giảm nợ cho nước này. Đến thứ Hai, một quan chức cấp cao của IMF sẽ kết thúc chuyến thăm đánh giá tiến độ ở Sri Lanka. Một điểm vướng mắc hiện nay là tranh chấp giữa các trái chủ nước ngoài và trong nước. Chiến tranh Lạnh mới đã tạo thêm một trở ngại mới cho việc xóa nợ, bên cạnh các vấn đề xưa cũ quen thuộc.
Macron nỗ lực kêu gọi đầu tư vào Pháp
Emmanuel Macron sẽ tổ chức một hội nghị thượng đỉnh tại Versailles vào thứ Hai cho hơn 200 nhà lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu để khuyến khích họ đầu tư vào nước ông. Các dự án mới trị giá 13 tỷ euro (14 tỷ đô la Mỹ) sẽ được công bố. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh tổng thống đang thúc đẩy chính sách công nghiệp mới, nhằm giảm phụ thuộc vào các chuỗi cung ứng liên lục địa và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh, cả trong nước cũng như ở châu Âu.
Hôm thứ Năm, ông kêu gọi Pháp ngừng trợ cấp mua ô tô điện sản xuất bên ngoài châu Âu để đáp lại các chính sách trợ giá của Mỹ và Trung Quốc. Sang hôm sau, ông Macron đến thăm thành phố cảng Dunkirk, nơi ProLogium, một công ty Đài Loan, đang xây dựng một nhà máy sản xuất pin điện trị giá 5,2 tỷ euro – hình thức đầu tư mà ông muốn nhắm đến. Tập trung vào các nhà máy và tạo việc làm là điều tốt cho nước Pháp. Nhưng nó cũng là một chiến lược cho ông Macron vượt qua nhiều tháng biểu tình phản đối cải cách lương hưu.
Tình hình Sudan vẫn bế tắc
Đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài một tháng qua ở Sudan đã được nối lại vào Chủ nhật tại Ả Rập Saudi, dù không có nhiều hy vọng. Sau nhiều tuần chiến đấu để giành quyền kiểm soát thủ đô Khartoum, cả quân đội quốc gia Sudan lẫn Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF), nhóm dân quân của Muhammad Hamdan Dagalo (một lãnh chúa được gọi là Hemedti), đều không thể giành được lợi thế quyết định. Và cả hai đều không có vẻ sẽ nhượng bộ.
Người dân Sudan sẽ càng chịu khổ. Tới nay hơn 750 người đã thiệt mạng và hơn 200.000 người phải chạy sang các nước láng giềng. Ở Khartoum, quân đội RSF đang trú ẩn giữa các khu dân cư trong khi máy bay chiến đấu đổ bom đạn lên đầu họ. Bốn ngày đàm phán ở Jeddah vào tuần trước chỉ đưa ra được một “tuyên bố về các nguyên tắc” để hai bên tuân theo, chẳng hạn như cho phép viện trợ đến tay dân thường. Nhưng khi cả hai bên tiếp tục triển khai thêm quân tới thủ đô, thì ngay cả thỏa thuận khiêm tốn này cũng sẽ trở nên khó thực hiện hơn bao giờ hết.
Trung Quốc cử đặc phái viên ngoại giao đến Ukraine
Lý Huy, đại diện đặc biệt của Trung Quốc về các vấn đề Á-Âu, sẽ thăm Ukraine, Nga và các nước châu Âu khác bắt đầu từ thứ Hai. Khi điện đàm với người đồng cấp Ukraine, Volodymyr Zelensky, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã hứa cử đặc phái viên. Cuộc nói chuyện hồi tháng 4 là lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo trao đổi kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào năm ngoái. Gần đây, Trung Quốc đã tăng cường các nỗ lực ngoại giao xung quanh cuộc xung đột.
Ông Lý từng là đại sứ Trung Quốc tại Moscow từ năm 2009 đến 2019, vì vậy ông rất thông thạo chính trị Nga. Đức, Pháp và Ba Lan cũng nằm trong hành trình của ông. Có nhiều lý do để hoài nghi về những nỗ lực của Trung Quốc. Kế hoạch hòa bình 12 điểm mà họ trình bày hồi tháng 2 chỉ lặp lại những yêu cầu của Điện Kremlin. Và kể từ đó, không có dấu hiệu nào cho thấy ông Tập sẵn sàng gây thêm áp lực lên “người bạn thân” Vladmir Putin. Do đó, giới quan sát đang đặt câu hỏi liệu Trung Quốc có thực sự nghiêm túc trong việc trở thành một người kiến tạo hòa bình hay không.
Cơ quan bầu cử Campuchia loại đảng đối lập duy nhất khỏi cuộc bỏ phiếu tháng 7
15/5/2023
Ủy ban bầu cử của Campuchia hôm 15/5 loại đảng Ánh nến (Candlelight), đảng đối lập duy nhất, khỏi cuộc bầu cử vào tháng 7 vì không nộp các tài liệu đăng ký thích hợp.
Ủy ban bầu cử của Campuchia hôm 15/5 loại đảng Ánh nến (Candlelight), đảng đối lập duy nhất, khỏi cuộc bầu cử vào tháng 7 vì không nộp các tài liệu đăng ký thích hợp, theo Reuters.
Các đảng khác đã đăng ký tham gia cuộc tổng tuyển cử, nhưng việc đảng Ánh nến bị loại có nghĩa là Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) cầm quyền dường như sẽ tranh cử mà hầu như không có đối thủ nào.
Một số nhà hoạt động và nhà ngoại giao lên tiếng cảnh báo, phản đối điều mà họ gọi là hành động đàn áp đối thủ của Thủ tướng Hun Sen đã cầm quyền lâu năm, lo ngại rằng cách hành xử đó có thể làm suy yếu tiến trình dân chủ ở quốc gia Đông Nam Á này.
Khi được đề nghị bình luận về việc đảng Ánh nến bị loại, người phát ngôn của CPP Sok Eysan cho biết cuộc bầu cử sẽ diễn ra tự do và công bằng, đồng thời nói thêm rằng hơn 10 đảng đã đăng ký.
Ông Hun Sen từng nói trước đây rằng đảng CPP sẽ thống trị nền chính trị tới 100 năm.
Tuy chỉ mới hoạt động hơn một năm, song thực ra đảng Ánh nến là sự quay trở lại của đảng Cứu nguy Quốc gia Campuchia (CNRP), một phe đối lập được nhiều người ủng hộ đã bị Tòa án Tối cao đã giải tán hồi năm 2017 trước một cuộc bầu cử mà CPP giành chiến thắng toàn diện.
Nhiều cựu thành viên CNRP đã bị giam giữ hoặc bị kết án, nhiều người bị kết án vắng mặt đã phải sống lưu vong trong bối cảnh ông Hun Sen mạnh tay đàn áp những người chỉ trích.
Phó chủ tịch đảng Ánh nến Son Chhay cho biết sẽ kháng cáo lên tòa án bảo hiến.
“Chúng tôi có một tuần để làm như vậy”, ông nói trong một thông điệp.
Tháng trước, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (HRW) cáo buộc chính phủ Campuchia đẩy mạnh các cuộc tấn công vào phe đối lập với những luận điệu dẫn đến các cuộc tấn công vào các thành viên của đảng Ánh nến.
Trong một tuyên bố ngày 24/4, HRW nói rằng các chính phủ nước ngoài cần phải gửi ra một thông điệp rõ ràng rằng “việc giải tán các đảng đối lập và truất quyền, hành hung và bắt giữ các thành viên của họ trước ngày bầu cử có nghĩa là sẽ không có bất kỳ cuộc bầu cử thực sự nào”.
Chính phủ Campuchia phủ nhận việc nhắm mục tiêu vào các đối thủ của mình, nói rằng các hành động pháp lý áp dụng với họ chỉ đơn thuần là việc thực thi luật pháp.
Bão mạnh sắp ập vào Myanmar và Bangladesh, 400.000 người sơ tán
14/5/2023