Quê Hương tổng hợp
Công văn Cục thuế TPHCM hé lộ điều gì quanh chuyện thuế của bà Minh Hồng?
BBC News
02/6/2023
Chụp lại hình ảnh,
Bà Hoàng Minh Hồng (áo dài, giữa) chụp ảnh cùng cựu tổng thống Mỹ Obama và các học giả Quỹ Obama
Ngày 1/6, Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định thông tin nhà hoạt động môi trường nổi tiếng - Hoàng Thị Minh Hồng - bị bắt với cáo buộc trốn thuế.
Sự kiện này làm rúng động cộng đồng quốc tế, bởi bà Hồng từng là một trong những cá nhân tiêu biểu hoạt động tích cực hàng chục năm nay trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, đạt những thành tích đáng nể được quốc tế công nhận.
Bà Hồng bị bắt trong bối cảnh Việt Nam đang đàm phán với quốc tế để nhận được 15,5 tỷ USD tài trợ để thực hiện chuyển đổi từ điện than sang năng lượng sạch.
Ngay sau sự việc bốn nhà hoạt động môi trường là Đặng Đình Bách, Mai Phan Lợi, Bạch Hùng Dương, Ngụy Thị Khanh bị bắt về tội trốn thuế hồi 2021-2022, bà Hồng đã xin ý kiến chỉ đạo chính thức từ Cục thuế TP.HCM về tình trạng thuế của tổ chức CHANGE - nơi bà làm giám đốc, theo ông Ben Swanton, đồng Giám đốc Dự án 88 (Project88) hoạt động vì nhân quyền Việt Nam.
Công văn Cục thuế TPHCM
Theo công văn của cơ quan thuế trả lời bà Hồng mà BBC có trong tay, theo đó, Công văn Cục thuế TPHCM ngày 8/4/2022 viết:
"Trả lời văn bản số 04/0322/CV-CHANGE ngày 07/03/2022 của Trung tâm hành động và liên kết vi môi trường và phát triển (sau đây gọi là Trung tâm) về việc xuất hóa đơn đầu ra, hoàn thuế GTGT và các loại thuế dành cho tổ chức phi lợi nhuận.
Về vấn đề này, Cục Thuế TP.Hồ Chí Minh có kiến như sau:
Căn cứ Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng (GTGT); Căn cứ khoản Điều Thông tư số 78/2014/TT-BTC ngày 18/06/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN):
"Thu nhập được miễn thuế...7. Khoản tài trợ nhận được để sứdụng cho hoạt động giáo dục, nghiên cứu khoa học, văn hóa. nghệ thuật, từ thiện, nhân đạo và hoạt động xã hội khác tại Việt Nam.
Trường hợp tổ chức nhận tài trợ sử dụng không đúng mục đích các khoản tài trợ trên thì tổ chức nhận tài trợ phải tính nộp thuế thu nhập doanh nghiệp tính trên phần sử dụng sai mục đích trong kỳ tính thuế phát sinh việc sử dụng sai mục đích.
Tổ chức nhận tài trợ quy định tại khoản này phải được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật, thực hiện đúng quy định của pháp luật về kế toán thống kê.
Căn cứ quy định trên: Trường hợp Trung tâm được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật, thực hiện đúng quy định của pháp luật về kế toán thống kê nhận tài trợ sử dụng cho hoạt động giáo dục, nghiên cứu khoa học, từ thiện, nhân đạo và hoạt động xã hội khác tại Việt Nam thì khoản tài trợ này là thu nhập được miễn thuế TNDN theo quy định.
Trường hợp Trung tâm nhận tài trợ sử dụng không đúng mục đích các khoản tài trợ trên thì phải tính nộp thuế TNDN tính trên phần sử dụng sai mục đích trong kỳ tính thuế phát sinh việc sử dụng sai mục đích.
Khi nhận khoản tài trợ Công ty lập chứng từ thu (không lập hóa đơn). Trường hợp Trung tâm nhận tiền của tổ chức, cá nhân để thực hiện dịch vụ cho tổ chức, cá nhân như quảng cáo, ... thì Trung tâm phải lập hóa đơn và kê khai, nộp thuế (thuế GTGT, TNDN) theo quy định.
Cục Thuế TPHCM trả lời Trung tâm biết và thực hiện."
Bình luận với BBC về sự việc này, TS Ben Swanton, đồng Giám đốc Dự án 88 (Project88) hoạt động vì nhân quyền Việt Nam, nói:
"Ý kiến này là bằng chứng về tình trạng miễn thuế của CHANGE. Vì vậy, việc bây giờ công an buộc bà Hồng tội trốn thuế là hoàn toàn bất hợp pháp," ông Ben Swanton nói với BBC News Tiếng Việt.
Trong thông cáo báo chí phát đi chiều 2/6, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (OHCHR) nói tổ chức này 'vô cùng quan ngại trước việc nhà hoạt động môi trường nổi tiếng Hoàng Thị Minh Hồng bị bắt giữ."
OHCHR bày tỏ lo ngại trước xu hướng bắt giữ các nhà hoạt động môi trường và quy họ vào tội 'trốn thuế' của chính phủ Việt Nam, đồng thời kêu gọi Hà Nội xem xét lại các luật liên quan để đảm bảo chúng hoàn toàn tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế.
'Người truyền cảm hứng cho Obama'
Bà Hoàng Minh Hồng từng là người Việt Nam đầu tiên được lựa chọn đặt chân tới Nam Cực.
Bà là một trong 50 phụ nữ ảnh hưởng nhất toàn cầu do tạp chí Forbes bình chọn năm 2019.
Bà cũng là người Việt đầu tiên giành học bổng của Quỹ Obama tại Đại học Comlumbia.
Năm 2015, tổ chức Climate Heroes vinh danh bà Hồng là 'người hùng khí hậu'.
Tổng thống Obama từng đăng trên Twitter của ông năm 2018, rằng Hoàng Thị Minh Hồng là một những người trẻ đã 'truyền cảm hứng cho ông'.
Bà Hoàng Minh Hồng từng làm việc cho WWF, tham gia bảo tồn và cứu hộ các loài động vật hoang dã. Sau này, bà đứng ra hoạt động độc lập, thành lập CHANGE (Trung tâm Hành động và Liên kết vì Môi trường và Phát triển), thu hút nhiều bạn trẻ tham gia thay đổi nhận thức về môi trường cho cộng đồng.
'Đột kích và thẩm vấn'
Theo các nguồn tin mà BBC nhận được, công an đột kích vào văn phòng của CHANGE hôm 30/5, tịch thu các thiết bị và ngăn không cho nhân viên rời đi.
Nguồn hình ảnh, The Obama Foundation
Chụp lại hình ảnh,
Chị Hoàng Minh Hồng trong lần thứ hai gặp cựu Tổng thống Mỹ Obama
Bà Hồng và chồng bị giam giữ, sau đó chồng bà Hồng được thả.
Cấp phó của bà Hồng và kế toán của bà cũng bị thẩm vấn.
Có ít nhất năm người vẫn đang bị cảnh sát thẩm vấn trong sáng 1/6.
Ông Ben Swanton, tác giả báo cáo công phu mới công bố gần đây về vụ việc bốn nhà hoạt động môi trường bị bắt về tội trốn thuế, đã chỉ ra sự mơ hồ của luật thuế Việt Nam.
Báo cáo chỉ ra rằng luật thuế Việt Nam đã được 'vũ khí hóa' để bịt miệng những người lẽ ra đóng vai trò giám sát độc lập việc chính phủ Việt Nam có thực hiện các cam kết về môi trường để nhận được khoản tài trợ 15,5 tỷ USD hay không.
Ông Swanton chỉ ra rằng những gì xảy ra với bà Hồng cũng giống với kịch bản đã xảy ra với bốn nhà hoạt động môi trường Ngụy Thị Khanh, Mai Phan Lợi, Đặng Đình Bách và Bạch Hùng Dương.