Hoá đơn điện tử: thêm khó khăn cho người buôn bán

Phạm Lê Đoan

 23/8/2025

(VNTB) – Nói một cách dễ hiểu, thay vì như trước đây, chủ kinh doanh buôn bán, kinh doanh chỉ tốn khoảng tiền mặt bằng (nếu có); tiền mua sắm những dụng cụ phục vụ cho công việc của mình; chi phí nhập hàng… thì giờ đây còn phải gồng gánh thêm một khoản chi phí mang tên hoá đơn điện tử. 

Theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP được ban hành vào tháng 3 năm nay, trừ trường hợp giao dịch bán hàng hóa, dịch vụ có giá trị dưới 200.000 VNĐ cho mỗi lần bán và người mua không yêu cầu xuất hóa đơn. Ngay cả khi giao dịch dưới 200.000 đồng, người bán vẫn cần lập bảng kê bán lẻ cuối ngày để làm cơ sở ghi sổ kế toán.

Cũng xin được nói thêm, mẫu bảng kê bán lẻ, không đồng nghĩa với thói quen của không ít người bán hàng là viết tên mặt hàng rồi viết giá tiền, tính tổng. Mà mẫu này cũng được quy định tại mẫu số 5.6 Phụ lục 5 của Thông tư 39/2014/TT-BTC.

“Nếu người nào biết thì không nói. Còn với những người buôn gánh bán bưng ở quê thì sao? Tôi thấy có không ít nhà buôn bán là hai ông bà già, đóng tiền điện trực tuyến họ còn không biết, còn phải nhờ người đi thu hộ thì nói gì đến ba cái gọi là hoá đơn điện tử hay bảng kê bán lẻ. Càng không thể mặc định là con cái họ biết, làm cho họ được. Có khi họ không có con cái thì sao? Hay con cái họ làm ăn phương xa, không ở gần họ thì sao? Với những người già, còn sức khoẻ đi làm, kiếm được đồng ra đồng vô, đó là niềm vui của họ. Rồi vì cái họ không hiểu, không biết, bị phạt, bất nhẫn vô cùng”, ông Ba Tài, một người dân chia sẻ.

Có thể nói, với quy định về hoá đơn điện tử, không chỉ phần nào đem đến khó khăn cho người buôn bán, mà còn ít nhiều ảnh hưởng đến nguồn thu hằng ngày của họ.

Thiết bị xuất hóa đơn điện tử, hay còn gọi là máy tính tiền điện tử (máy POS) hoặc hệ thống máy tính tiền, là một thiết bị hoặc hệ thống phần mềm được thiết kế để tính tiền, lưu trữ thông tin giao dịch bán hàng và khởi tạo, phát hành hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế ngay sau mỗi giao dịch, dữ liệu sau đó sẽ được chuyển trực tiếp đến cơ quan thuế.

Chi phí cho những thiết bị này, giá cả cũng khác nhau, dao động từ một triệu rưỡi cho đến hơn mười triệu đồng. Tuy nhiên, điều đó là chưa đủ, bên cạnh thiết bị xuất hoá đơn điện tử, người buôn bán, kinh doanh cũng cần đăng ký dịch vụ hoá đơn điện tử, giá cả cụ thể còn tuỳ thuộc vào từng thương hiệu, số lượng hoá đơn hằng năm.

Nói một cách dễ hiểu, thay vì như trước đây, chủ kinh doanh buôn bán, kinh doanh chỉ tốn khoảng tiền mặt bằng (nếu có); tiền mua sắm những dụng cụ phục vụ cho công việc của mình; chi phí nhập hàng… thì giờ đây còn phải gồng gánh thêm một khoản chi phí mang tên hoá đơn điện tử. Nếu như “chấp nhận chịu thiệt”, hàng hoá không tăng giá thì người tiêu dùng đỡ một phần chi phí. Ngược lại, nếu “gồng gánh không nổi”, ít nhiều tăng nhẹ, kéo theo đó là ảnh hưởng tới người tiêu dùng.

“Nếu không làm thì ai biết mấy ổng có kiểm tra đột xuất không. Kiểm tra đột xuất không có thì bị phạt. Mà làm thì thêm một công đoạn, không lẽ giờ phải có người đứng xuất hoá đơn nữa?”, chủ một hộ buôn bán quán ăn nhỏ lẻ chia sẻ.

Lo lắng của người bán hàng là hoàn toàn có cơ sở khi Khoản 5 điều 24 Nghị định số 125/2020/NĐ-CP nêu rõ, phạt tiền từ 10 – 20 triệu đồng đối với hành vi không lập hóa đơn khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ cho người mua theo quy định, trừ hành vi không lập hóa đơn đối với các hàng hóa, dịch vụ dùng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương cho người lao động, trừ hàng hóa luân chuyển nội bộ, tiêu dùng nội bộ để tiếp tục quá trình sản xuất.

Có thể thấy, thực tế, cuộc sống vẫn còn đó nhiều khó khăn. Thay vì giảm bớt gánh nặng cho người lao động, tìm cách “giải cứu” người buôn bán thì đằng này hết EVN đề xuất tính khoản lỗ vào giá điện, rồi thêm “vòng kim cô” hoá đơn điện tử, xem ra, con đường phía trước vẫn còn lắm… chông gai.

https://vietnamthoibao.org/vntb-hoa-don-dien-tu-them-kho-khan-cho-nguoi-buon-ban/