Tổng thống Trump ký hiệp định hòa bình và thương mại chấm dứt xung đột giữa Campuchia và Thái Lan

Henry Quang Vu

25/10/2025

Tổng thống Trump ký hiệp định hòa bình và thương mại chấm dứt xung đột giữa Campuchia và Thái Lan — chỉ trích Liên Hiệp Quốc: “Họ không hề tham gia gì cả”

KUALA LUMPUR, Malaysia — Tổng thống Donald Trump ngày Chủ nhật đã mạnh mẽ chỉ trích Liên Hiệp Quốc (LHQ) vì “không chịu can dự” vào việc chấm dứt chiến tranh, trong khi ông ký các hiệp định hòa bình và thương mại với Campuchia, Thái Lan và Malaysia — ba quốc gia Đông Nam Á cam kết tăng cường quan hệ kinh tế với Mỹ để đổi lấy mức thuế thấp hơn.

TT Trump, 79 tuổi, cho biết hiệp ước hòa bình được ký hôm nay chính thức hóa lệnh ngừng bắn mà ông đã làm trung gian từ tháng 7, giúp kết thúc xung đột biên giới giữa Campuchia và Thái Lan, và “có thể đã cứu sống hàng triệu người.”

“Hàng triệu người vẫn còn sống hôm nay nhờ hiệp ước hòa bình này,” ông Trump tuyên bố.

Rồi ông nói thêm, với giọng mỉa mai nhắm vào LHQ:

“Lẽ ra Liên Hiệp Quốc phải làm việc này, nhưng họ chẳng làm gì cả. Họ chỉ biết tắt máy nhắc chữ khi tôi phát biểu, và cái thang cuốn cũng ngừng chạy giữa chừng. Tôi phải nói không cần máy nhắc chữ — điều mà họ rất giỏi làm hỏng.”

TT Trump nhấn mạnh rằng hiệp định được thực hiện mà không có sự can dự của LHQ:

“Chúng tôi tự làm, rồi chỉ báo lại. Ai cũng ngạc nhiên là chúng tôi làm xong nhanh và tốt đến thế.”

Hiệp ước hòa bình Campuchia–Thái Lan

Hiệp ước quy định rút quân khỏi vùng biên giới tranh chấp và trao đổi tù binh, chấm dứt 5 ngày giao tranh trong tháng 7, khiến ít nhất 66 người thiệt mạng.

TT Trump nói đùa:

“Tôi không nên gọi đây là sở thích, vì nó nghiêm túc hơn nhiều. Nhưng đây là điều tôi làm giỏi, và tôi yêu việc này.”

Ông cho biết sắp tới sẽ hướng đến hòa giải xung đột Pakistan–Afghanistan (do Taliban kiểm soát), và tiếp tục theo đuổi giải pháp hòa bình Nga–Ukraine.

“Tôi nghe nói Pakistan và Afghanistan lại bắt đầu giao tranh. Nhưng tôi sẽ giải quyết rất nhanh thôi,” ông nói.

Các nhà lãnh đạo Đông Nam Á ca ngợi vai trò của TT Trump

Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, người từng bị tù nhiều năm vì các cáo buộc mà ông cho là chính trị hóa, đóng vai trò trung gian trong thỏa thuận, và đùa cợt tại buổi lễ rằng:

“Chúng ta có nhiều điểm chung, ông biết đấy. Tôi từng vào tù, còn ông thì suýt vào,” khiến khán phòng bật cười.

Thủ tướng Campuchia Hun Manet bày tỏ lòng biết ơn:

“Thay mặt nhân dân Campuchia, tôi đã đề cử Tổng thống Donald J. Trump cho Giải Nobel Hòa bình. Ông ấy đã cứu mạng hàng triệu người.”

Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul cũng gửi lời cảm tạ sâu sắc, gọi đây là “một bước ngoặt lịch sử” cho khu vực.

Từ hòa bình đến thương mại: bước tiếp theo

Trong tháng 7, khi hai nước vẫn đang giao tranh, ông Trump gọi điện trực tiếp cho các nhà lãnh đạo và đe dọa tăng mạnh thuế quan của Mỹ nếu họ không ngừng bắn.

Sau khi hòa bình được thiết lập, Mỹ hạ thuế nhập khẩu “có đi có lại” cho Campuchia và Thái Lan xuống 19%, thay vì mức phạt dự kiến 49% và 36%.

Các hiệp định thương mại mới ký hôm nay còn hạ thêm thuế cho Campuchia, Thái Lan và Malaysia.

• Với Campuchia, mức thuế mới cho hầu hết hàng dệt may xuất khẩu — xương sống của nền kinh tế — sẽ còn 7–15%.

• Đổi lại, Campuchia mua 10 máy bay Boeing 737 MAX 8 cho hãng hàng không quốc gia.

• Thái Lan cam kết mua 80 máy bay Mỹ trị giá 18,8 tỷ USD, 5,4 tỷ USD năng lượng (LNG, dầu, khí) và 2,6 tỷ USD nông sản Mỹ.

• Malaysia đồng ý mua 30 máy bay, 150 tỷ USD thiết bị công nghệ Mỹ (trong đó có bán dẫn), 3,4 tỷ USD khí hóa lỏng/năm, cùng đầu tư 70 tỷ USD tại Mỹ.

Nhà Trắng cho biết mức thuế “có đi có lại” có thể giảm xuống 0% cho một số sản phẩm, và Việt Nam cũng sẽ được hưởng xem xét tương tự, sau khi đặt mua 50 máy bay Boeing trị giá 8 tỷ USD và 2,9 tỷ USD nông sản Mỹ.

Hợp tác khoáng sản và đối trọng Trung Quốc

Mỹ, Thái Lan và Malaysia cũng ký thỏa thuận khoáng sản chiến lược, bao gồm xây dựng khung giá sàn, đối phó với chính sách hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc.

Các hiệp định này nối tiếp thỏa thuận Mỹ–Úc mà Trump ký tuần trước nhằm “chống lại các chính sách phi thị trường từ Bắc Kinh.”

Trump chỉ trích LHQ, ca ngợi “nền ngoại giao hiệu quả”

Trump cho rằng Liên Hiệp Quốc có tiềm năng to lớn, nhưng “thiếu hành động thực tế”:

“Họ có đủ nguồn lực, có tiếng nói, nhưng không làm gì cả. Chúng tôi đã làm — và chúng tôi thành công.”

Tổng thống Mỹ kết thúc buổi lễ với điệu nhảy ngắn cùng các nghệ sĩ bản địa trên đường băng Kuala Lumpur, ngay sau chuyến bay 23 tiếng từ Washington, có điểm dừng ở Qatar — nơi ông gặp tiểu vương nước này để thảo luận về kế hoạch hòa bình Gaza mà ông ký ngày 10/10, chấm dứt hai năm chiến tranh.

Bên lề hội nghị thượng đỉnh ASEAN, ông Trump cũng gặp Tổng thống Brazil Lula da Silva để bàn về việc xem xét lại mức thuế 50% mà Mỹ đang áp với nền kinh tế lớn nhất Nam Mỹ.

Chuyến công du chớp nhoáng của Trump diễn ra khi đàm phán thương mại Mỹ–Trung cũng được nối lại tại Kuala Lumpur, trước cuộc gặp dự kiến giữa Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình tại Hàn Quốc vào thứ Năm.

Một lần nữa, TT Trump cho thấy ông đang biến Đông Nam Á thành trung tâm mới của hòa bình và thương mại toàn cầu — trong khi Liên Hiệp Quốc chỉ đứng ngoài quan sát.

https://www.facebook.com/henry.vu.7902564