Anh Quoc
31/10/2025
"... Xét về thực tế Việt Nam không thể ngồi trên chiếc bàn với các quốc gia phát triển sâu về khoa học công nghệ, chúng ta hãy cố gắng trở thành một mắt xích trong hệ sinh thái này.
Nhưng hệ sinh thái sẽ này phân cực có chiến tuyến rõ ràng, trong tương lai nó thuộc về các quốc gia chiến thắng.
Lúc ấy nghĩ đến chọn bên đã quá muộn, khi chỉ còn một bên.
Hãy bắt đầu từ bây giờ, gieo nền tảng chính từ nhận thức đứng về phía nào, chứ không phải cố gắng tạo ra một con chip để có thể vỗ ngực “tự lực, tự cường”.
BẮT ĐẦU TỪ NHỮNG BỘ PHIM VIỄN TƯỞNG.
Những năm 70 của thập kỷ trước các bộ phim viễn tưởng về cuộc xâm lăng của người ngoài hành tinh vào trái đất nở rộ.
Và bộ phim Alien được đánh giá là một trong những bộ phim hay nhất mọi thời đại, trở thành nguồn cảm hứng cho rất nhiều tác phẩm về đề tài người ngoài hành tinh sau này.
Bộ phim bắt đầu khi con tàu vũ trụ Nostromo với 7 phi hành đoàn bỗng nhận được tín hiệu cầu cứu từ một con tàu khác.
Không may thay, đó lại là những tín hiệu đe dọa của những sinh vật đến từ một hành tinh cực kỳ xa xôi.
Khi hai bên chạm trán nhau, những con quái vật bắt đầu tấn công và ăn thịt phi hành đoàn...
Hầu hết các quái vật trong các bộ phim viễn tưởng này là sản phẩm của người ngoài hành tinh dưới dạng robot sinh học, hay cơ khí được điều khiển bằng trí tuệ cấy ghép...
Một nửa thập kỷ đi qua, những gì trên các bộ phim viễn tưởng không còn là viễn tưởng nữa, nó đã trở thành hiện thực nhưng không phải là sự xâm lăng của người ngoài hành tinh – Nó đến chính từ những bộ óc của con người trên trái đất, bắt đầu từ sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI).
Nhân loại không vì thế hoan hỷ, đây có thể đem đến sự diệt vong cho nhân loại, vì các quốc gia độc tài muốn biến AI thành vũ khí trong cuộc chiến để dành chiến thắng với tham vọng kiểm soát các giá trị con người.
Trung Quốc là quốc gia điển hình cho tham vọng đó.
Là nền kinh tế thứ hai trên danh nghĩa, nhưng thực tế với hơn 1,4 tỷ dân Trung Quốc vẫn là quốc gia thu nhập trên đầu người chỉ ở mức trung bình.
Một Trung Quốc với tham vọng bá quyền trên một nền tảng thống nhất không thể bị chia cắt là tư tưởng bất biến của các chế độ cầm quyền trong lịch sử của quốc gia này cần một vũ khí để bên trong thì nội trị, bên ngoài chèn ép. Và giới lãnh đạo Bắc Kinh nhận thấy AI là thứ vũ khí tuyệt vời để thực hiện tham vọng của họ.
Trung Quốc tập trung mọi nguồn lực để phát triển trí tuệ nhân tạo, bắt đầu từ các robot, họ không từ bỏ thủ đoạn nào từ ăn cắp, mua chuộc, vi phạm luật chơi trong thương mại quốc tế... để có thể lấy được các bí quyết công nghệ từ Mỹ và các nước phương Tây.
Trên thực tế Trung Quốc đã đạt được những bước tiến đáng kể, những bước tiến này đã kéo thế giới vào một cuộc đối đầu nguy hiểm.
CUỘC CHIẾN (AI) BÙNG NỔ.
Hai bảo bối cần thiết cho AI phát triển đó là công nghệ sản xuất các nguyên tố đất hiếm (Vật liệu đầu vào) và sản xuất các con chip (Bộ não của Robot) được xem xét để đánh giá sức mạnh thật sự của các quốc gia phát triển AI.
Trung Quốc làm chủ Vật liệu đầu vào với việc cung cấp 80% các nguyên tố đất hiếm trên toàn cầu.
Mỹ và phương Tây lại làm chủ công nghệ sản xuất chip, Trung Quốc vẫn phải mua máy dùng công nghệ in thạch bản nhúng DUV và các hệ thống sử dụng tia siêu cực tím EUV.
Những chiếc máy này không dễ dàng được bán cho Trung Quốc và Trung Quốc không thể ăn cắp vì nó được bảo vệ nghiêm ngặt.
Một công ty Trung Quốc được cho là đã tìm kiếm sự hỗ trợ kỹ thuật từ ASML, nhà cung cấp thiết bị sản xuất chip lớn nhất thế giới, sau khi công ty này không thể lắp ráp lại một máy quang khắc cực tím sâu (DUV) sau khi tháo rời bên trong để phục vụ cho mục đích kỹ thuật đảo ngược.
"Một máy DUV của ASML mà Trung Quốc sử dụng để sản xuất chip gần đây đã bị hỏng. Họ đã gọi công ty Hà Lan đến sửa chữa", Brandon Weichert , biên tập viên an ninh quốc gia cấp cao của The National Interest, cho biết trong một bài đăng trên X. "ASML đã cử một số kỹ thuật viên đến. Họ phát hiện ra rằng người Trung Quốc đã làm hỏng máy khi họ tháo rời nó và cố gắng lắp ráp lại."
"Lý do các kỹ thuật viên Trung Quốc tháo rời hệ thống DUV ASML cũ của họ rất đơn giản. Họ đang cố gắng tìm cách lách lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ đối với các máy móc mới nhất", Weichert nói. "Bằng cách tháo rời mẫu cũ và cố gắng lắp ráp lại, họ hy vọng sẽ học được cách tự sản xuất các phiên bản tiên tiến. Nhưng dường như họ vẫn chưa tìm ra cách."
Weichert cho biết ông không chắc ASML đã sửa chữa hệ thống hay chưa. Ông nói thêm rằng, theo quan điểm của ông, mặc dù Trung Quốc vẫn duy trì các thỏa thuận dịch vụ với công ty Hà Lan, ASML khó có thể thực hiện các thỏa thuận đó do những gì ông mô tả là hành vi gian lận rõ ràng của khách hàng.
BÊN NÀO SẼ CHIẾN THẮNG?
Bên ở đây tạm thời định nghĩa là giữa Trung Quốc và Mỹ.
Cuộc thương chiến giữa Mỹ đã đi đến hồi cuối, bản chất được rút ngắn lại là cuộc thương lượng tìm ra giải pháp tháo gỡ chính là vấn đề trí tuệ nhân tạo.
Trung Quốc có bảo bối đất hiếm.
Mỹ có thế mạnh về công nghệ bán dẫn và có sức mạnh răn đe quốc tế khi có thể kiểm soát các hoạt động sản xuất chất bán dẫn đặc biệt là chip trên toàn cầu trong đó có ASML của Hà Lan, và TSMC của Đài Loan (hai công ty thống trị toàn cầu chế tạo các máy công nghệ in thạch bản nhúng DUV và các hệ thống sử dụng tia siêu cực tím EUV để sản xuất ra các con chip)
Trong ngắn hạn (5 năm đổ lại) Trung Quốc và Mỹ sẽ có những thỏa hiệp, nhưng chắc chắn Trung Quốc sẽ đuối hơi khi Mỹ đã có thể tự chủ được việc sản xuất các nguyên tố đất hiếm và nguồn đất hiếm đến từ các quốc gia khác như Úc, Brazin...
Để có được các máy in thạch bản nhúng DUV và các hệ thống sử dụng tia siêu cực tím EUV theo các chuyên gia nhận định Trung Quốc không thể trong vòng 15 năm nữa, và lúc ấy Mỹ và phương Tây họ đã đi đến một thứ công nghệ khác siêu việt hơn.
Mặt khác, tiềm lực kinh tế là một yếu tố cần phải kể đến, và Mỹ có ưu thế không thể bàn cãi.
Tổng thống Trump công bố dự án đầu tư lên tới 500 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo, dẫn đầu bởi Softbank, Oracle và OpenAI.
Dự án mang tên Stargate "sẽ đầu tư ít nhất 500 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo tại Mỹ. Dự án lớn lao này là lời tuyên bố vang dội về niềm tin vào tiềm năng của nước Mỹ dưới thời tổng thống mới"
Chính phủ Mỹ vừa ký kết một thoả thuận trị giá 80 tỷ USD với Brookfield Asset Management và Cameco – hai tập đoàn sở hữu Westinghouse Electric Company, nhà sản xuất công nghệ điện hạt nhân hàng đầu thế giới.
Đây được xem là khoản đầu tư hữu hình lớn nhất vào năng lượng hạt nhân của Mỹ kể từ khi Tổng thống Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1/2025.
Mục tiêu là tăng cường sản xuất điện sạch, ổn định và quy mô lớn nhằm phục vụ cho sự bùng nổ nhu cầu năng lượng của ngành trí tuệ nhân tạo (AI).
Câu trả lời bên nào phải nhượng bộ, bên nào làm chủ AI trong tương lai đã rất rõ ràng.
CƠ HỘI CỦA VIỆT NAM TRÊN BẢN ĐỒ TRÍ TUỆ NHÂN TẠO (AI) THẾ GIỚI?
Trong buổi nói chuyện của TBT Tô Lâm tại trường đại học Oxford của nước Ạnh, ông nói “Cạnh tranh trong đổi mới sáng tạo, trong quyền kiểm soát các công nghệ lõi, trong năng lượng sạch, trong hạ tầng số, đã trở thành cuộc đua quyền lực mới. Nói một cách thẳng thắn: ai làm chủ chiến lược, ai nắm công nghệ chiến lược, người đó sẽ định hình luật chơi và nhiều khả năng đó là người chiến thắng”
Rõ ràng, những nguyên lý giáo điều, chủ thuyết định hướng này nọ không còn mơ hồ, hay nói cho sướng miệng, ai làm chủ trí tuệ nhân tạo người ấy sẽ chiến thắng.
Xét về thực tế Việt Nam không thể ngồi trên chiếc bàn với các quốc gia phát triển sâu về khoa học công nghệ, chúng ta hãy cố gắng trở thành một mắt xích trong hệ sinh thái này.
Nhưng hệ sinh thái sẽ này phân cực có chiến tuyến rõ ràng, trong tương lai nó thuộc về các quốc gia chiến thắng.
Lúc ấy nghĩ đến chọn bên đã quá muộn, khi chỉ còn một bên.
Hãy bắt đầu từ bây giờ, gieo nền tảng chính từ nhận thức đứng về phía nào, chứ không phải cố gắng tạo ra một con chip để có thể vỗ ngực “tự lực, tự cường”
https://www.facebook.com/share/1BWTWRvGPF/
Không có nhận xét nào