Cẩn thận với virus CoV mới gây chết người

Cẩn thận với virus CoV mới gây chết người

BS Đỗ Văn Hội Trả lời phỏng vấn Y tế trực tuyến của Trà Mi, đài VOA tiếng Việt

Ngày 22/1/2020

Ảnh: Internet

Coronavirus là gì?

Siêu vi khuẩn (virus) Coronavirus Viết tắt là CoV (Coronavirus) là loại gia đình virus có nhiều thể loại. Có loại gây ra bệnh cho con người. Loại virus này thường lan truyền trong động vật nhưng cũng có thể lây từ người sang người.

Loại siêu vi mới nhất vừa được tìm thấy vào cuối tháng 12, 2019 được gọi là nCoV (novel Coronavirus) tức là virus lạ, còn được gọi là Corona virus Vũ Hán, vì nó xuất phát từ thành phố Vũ Hán, Trung quốc. Cơ quan Phòng ngừa Bệnh tật Hoa Kỳ (CDC: Center for Disease Control) còn gọi loại virus này là 2019-nCoV.

Xuất phát từ đâu?

Như trên đã nói, Virus mới này phát xuất từ thành phố Vũ Hán, Trung Quốc, được biết vào ngày 31-12-2019.

Lây truyền ra sao, lây lan từ người qua người bằng cách nào?

Nguyên nhân tại sao con người bị nhiễm?

Người bị nhiễm có thể do tiếp xúc với động vật nhiễm virus. Cũng có thể do tiếp xúc với người đã mắc bệnh này.

Virus được lan truyền trong thú vật và được lan sang người khi người tiếp xúc với động vật mắc bệnh. Người có thể mắc bệnh khi nhiễm từ người mắc bệnh khi virus này đã biến đổi gen.

Người có thể lây bệnh khi tiếp xúc với nước miếng, nước mũi, đàm văng trong không khí khi bệnh nhân ho, hoặc khi tiếp xúc với bệnh nhân qua tay, hôn, ôm, hoặc sờ, đụng vào những đồ dùng hoặc nơi có virus như bàn ghế, núm cửa, khăn, rồi đưa tay vào miệng, mũi, mắt..

Triệu chứng?

Khi nhẹ người bệnh thấy như bị cảm cúm: sổ mũi, nhức đầu, ho, đau họng, sốt, thấy khó chịu trong người…

Nhưng khi nặng như khi bị viêm phổi (pneumonia), triệu chứng sốt cao, khó thở, đàm có máu, có thể suy thận, nếu không chữa trị có thể đưa đến tử vong.

Virus này được phát hiện hồi nào hiện đã có mặt ở bao nhiêu nước?

Như đã nói ở trên, Virus Corona Vũ Hán được phát hiện vào tháng 12, 2019 tại thành phố Vũ Hán, Trung Quốc, hiện đã lan đến tại Thái Lan, Nhật, Nam Hàn, Hoa Kỳ, Úc và chắc chắn sẽ lan đến nhiều nơi khác nếu không có biện pháp đề phòng..

Tại Vũ Hán, lúc đầu nhà cầm quyền dấu nhẹm, sau đó dưới áp lực quốc tế, họ phải công bố các trường hợp bị lây nhiễm và tử vong. Cho đến hôm nay 22/1/2020 có khoảng 500 trường hợp được xác nhận, đa phần là ở Trung Quốc với 17 người tử vong được xác nhận tại Trung Quốc.

https://www.cbsnews.com/news/coronavirus-china-virus-what-is-mystery-illness-deaths-toll-us-case-confirmed-today-2020-01-21/

Chẩn đoán thế nào?

Khi có những dấu hiệu nghi ngờ với những triệu chứng kể trên và đã trở về hoặc đến từ những nơi có bệnh (Vũ Hán TQ), phải đi đến cơ quan y tế để được xác nhận ngay.

Việc chẩn đoán chính xác bằng thử nghiệm máu và các chất thải từ bộ phận hô hấp như đàm, nước miếng, nước mũi… của bệnh nhân để tìm siêu vi này.

Thời gian ủ bệnh

Thời gian ủ bệnh của bệnh này hiên nay chưa được xác định rõ, Tuy nhiên những nghiên cứu trước đây thì thời gian ủ bệnh (incubation period) cho các loại virus cúm viêm phổi từ 2-5 ngày.

Nguy hiểm thế nào, tại sao gây tử vong

Bệnh này chỉ nguy hiểm đi đến tử vong khi bị viêm phổi nặng, nhất là các đối tượng có nguy cơ cao như người cao tuổi, trẻ em, người bị suy dinh dưỡng, miễn nhiễm và sức đề kháng kém. Phụ nữ có thai nếu nhiễm bệnh có thể gây nguy hiểm cho thai nhi (xảy thai).

Giống nhau và khác nhau với SARS và Triệu chứng hô hấp Trung Đông (MERS) ra sao?

Bệnh SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) (triệu chứng viêm phổi cấp tính) là bệnh cấp tính về phổi, do siêu vi SARS-CoV, gây tử vong rất cao,xuất hiện năm 2003 tại miền Nam Trung Quốc sau lan đến nhiều nơi. Có khoảng trên 8000 trường hợp mắc bệnh được xác nhận, gần 800 ca tử vong trên 37 nước. Bệnh này được biết là phát xuất từ một loài dơi.

MERS (Middle East Respiratory Syndrome) là bệnh viêm phổi phát xuất từ Trung Đông năm 2012 có thể từ loại dơi trong hang động, được truyền bệnh qua giống lạc đà, gây viêm phổi cấp. Có khoảng 1600 trường hợp được xác nhận và tử vong khá cao khoảng 600 người, 30%.

Thuốc men ra sao ? Chữa được không ?

Không có thuốc đặc trị cho bệnh do virus 2019-CoV này, mà chỉ điều trị hỗ trợ (supportive). Nếu viêm phổi do các loại vi khuẩn khác có thể dùng trụ sinh.

Như trên đã nói, không có thuốc đặc trị, nhưng có thể áp dụng các biện pháp như sau khi mắc bệnh này:

-      Nghỉ ngơi, ngủ đủ sức.

-      Uống nhiều nước

-      Thưốc giảm đau (Tylenol, Advil…)

-      Thuốc chống ho, chống đau cổ

-      Tắm nước ấm

-      Dùng máy gây ẩm không khí trong phòng ngủ.

Phòng ngừa

Phòng ngừa rất quan trọng để tránh mắc bệnh.

Hiện nay chưa có thuốc chủng ngừa giống như SARS và MERS.

Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng khoảng 20 giây,

Dùng nước sát trùng tay (sanitizer)

Tránh sờ mắt, mũi, miệng nếu tay không được làm sạch như trên.

Tránh tiếp xúc với người mắc bệnh (không bắt tay, hôn, đụng chạm…), nếu cần nên đeo khẩu trang.

Đeo khẩu trang ở những nơi nghi có thể lây nhiểm như bệnh viện, nơi công cộng..

Tránh tiếp xúc với thú vật nuôi hay lang thang mang mầm bệnh.

Khi có triệu chứng nghi ngờ, phải đi khám bác sĩ ngay.

Khi mắc bệnh, tránh lây nhiễm cho người khác bằng các biện pháp như:

-      Ở nhà không đi ra ngoài.

-      Rửa tay thường xuyên.

-      Đeo khẩu trang khi tiếp xúc với người khác.

-      Khi ho hoặc hắt xì, dùng khăn giấy che miệng sau đó bỏ vào thùng rác, rửa sạch tay.

-      Lau chùi, khử trùng thường xuyên nơi mình ở, các vật dụng thường dùng.

-      Tránh dùng chung khăn mặt, khăn tắm, quần áo…

Nên vào trang mạng của cơ quan phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ CDC

https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-nCoV/summary.html

hoặc Tổ chức Y tế thế giới WHO

https://www.who.int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200121-sitrep-1-2019-ncov.pdf

Kết luận:

Hiện nay sự nguy hiểm của bệnh này còn thấp, lây từ người qua người chưa nhiều, tuy nhiên nó có thể biến đổi bất ngờ, ta phải đề phòng cẩn thận.

Bs Đỗ Văn Hội