Hoang Anh Tuan
14/11/2025
Trong cuộc trò chuyện mới đây trên chương trình The Joe Rogan Experience, Elon Musk đã cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể rơi vào tình trạng “phá sản” nếu không giải quyết được khủng hoảng nợ công và quỹ An sinh Xã hội sụt giảm. Ông nhấn mạnh, “nếu AI và robot không giúp chúng ta cân bằng lại nền tài chính, nước Mỹ sẽ vỡ nợ.” Với nợ quốc gia đã vượt 38 nghìn tỷ USD và chi phí lãi vay vượt cả ngân sách quốc phòng, Musk coi trí tuệ nhân tạo là “chìa khóa duy nhất” để khôi phục tăng trưởng, ổn định tài khóa và tránh khủng hoảng hệ thống.
KHỦNG HOẢNG NỢ CÔNG VÀ GIỚI HẠN CỦA CÁC GIẢI PHÁP CỔ ĐIỂN
Theo Bộ Tài chính Hoa Kỳ, đến tháng 10/2025, tổng nợ công đạt 38,3 nghìn tỷ USD, tương đương 133% GDP, mức cao nhất trong lịch sử. Riêng tiền lãi nợ hàng năm đã vượt 1,1 nghìn tỷ USD, cao hơn cả ngân sách quốc phòng (850 tỷ USD). TT Trump mô tả đây là “di sản nguy hiểm” của giai đoạn chi tiêu sau đại dịch, trong khi Musk cho rằng những biện pháp tài khóa truyền thống như tăng thuế hay cắt giảm chi tiêu “chỉ mua thêm thời gian chứ không giải quyết được căn nguyên.”
Khoảng 1/3 lượng trái phiếu chính phủ sẽ đáo hạn trong ba năm tới, buộc Hoa Kỳ phải tái cấp vốn trong điều kiện lãi suất cao. Trong khi đó, Cục Dự trữ Liên bang khó hạ lãi suất vì lạm phát vẫn duy trì ở mức 3–4%. Musk cho rằng Hoa Kỳ cần một cú huých công nghệ thực sự – thông qua AI và robot – để tăng năng suất vượt tốc độ tăng nợ, thay vì tiếp tục dựa vào chính sách tài chính ngắn hạn.
OPTIMUS VÀ KHÁT VỌNG TÁI TẠO NĂNG SUẤT QUỐC GIA
Trong buổi trò chuyện với Joe Rogan, Musk giới thiệu dòng robot hình người Optimus của Tesla như minh chứng cho tương lai tự động hóa. Dù không nói sâu về phiên bản V3, ông nhấn mạnh rằng việc kết hợp AI với sản xuất quy mô lớn sẽ tạo ra bước nhảy vọt năng suất cho toàn bộ nền kinh tế. Robot có thể thay thế con người trong các công việc đòi hỏi lặp lại như sản xuất, logistics hay y tế – những lĩnh vực chiếm hơn 60% chi phí lao động của doanh nghiệp Mỹ.
Musk ước tính rằng nếu hàng triệu robot được triển khai trong thập kỷ tới, GDP Hoa Kỳ có thể tăng thêm 8–10 nghìn tỷ USD mỗi năm. Điều này sẽ mở rộng nguồn thu thuế, giảm áp lực nợ công và tạo nền tảng cho một chu kỳ tăng trưởng mới dựa trên công nghệ. Ông nhấn mạnh: “Một nền kinh tế vận hành bằng AI sẽ mạnh hơn bất kỳ chính sách tài khóa nào.”
AI VÀ NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG: TRỤ CỘT CỦA THỜI ĐẠI MỚI
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), mỗi 1% tăng năng suất nhờ AI có thể giúp Hoa Kỳ giảm tỷ lệ nợ/GDP 2–3 điểm phần trăm. Musk tin rằng trí tuệ nhân tạo tổng hợp (AGI) sẽ mở ra “cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư”, nơi các hệ thống AI không chỉ sản xuất hàng hóa mà còn đảm nhiệm quản trị tài chính, dự báo ngân sách và tối ưu hóa chi tiêu công.
AI có thể giúp chính phủ phát hiện thất thoát thuế, cải thiện hệ thống chi tiêu xã hội, và giảm lãng phí ngân sách hàng trăm tỷ USD mỗi năm. McKinsey dự báo, nếu áp dụng rộng rãi, năng suất lao động Hoa Kỳ có thể tăng 40–50% đến năm 2035, tương đương 15 nghìn tỷ USD giá trị bổ sung cho nền kinh tế. Musk cho rằng chỉ có đổi mới công nghệ mới đủ sức duy trì an sinh xã hội và giảm áp lực tài chính trong dài hạn.
CẠNH TRANH CÔNG NGHỆ TOÀN CẦU: TRUNG QUỐC VÀ CUỘC ĐUA MỚI
Musk nhận định cuộc đua AI và robot không chỉ mang tính công nghệ mà còn là chiến lược sinh tồn kinh tế. Trung Quốc hiện đang triển khai Kế hoạch 5 năm lần thứ 15 (2026–2030), xác định AI, tự động hóa và robot là trụ cột của “tự chủ công nghệ quốc gia.” Các khu công nghiệp công nghệ cao tại Thâm Quyến, Quảng Châu và Tô Châu đang được mở rộng, với mục tiêu chiếm 50% thị phần robot toàn cầu vào năm 2030.
Trong bối cảnh đó, Musk cảnh báo Hoa Kỳ không thể trì hoãn. Ông nhấn mạnh rằng “AI và robot không chỉ tạo việc làm – chúng định hình lại nền kinh tế.” Sự cạnh tranh giữa các siêu cường sẽ không còn xoay quanh chi phí lao động, mà về tốc độ đổi mới, khả năng tích hợp AI và mức độ tự động hóa trong mọi lĩnh vực từ sản xuất, nông nghiệp đến dịch vụ.
NỀN KINH TẾ TỰ ĐỘNG VÀ CƠ CHẾ TÀI KHÓA MỚI
Musk dự báo rằng trong 15 năm tới, AI và robot có thể đảm nhiệm 50% khối lượng công việc vật lý, giúp Hoa Kỳ tiết kiệm hơn 4 nghìn tỷ USD chi phí nhân công mỗi năm. Nếu lợi nhuận từ ngành AI–robot được đánh thuế ở mức hợp lý (15–20%), ngân sách liên bang có thể thu thêm 700–900 tỷ USD/năm, đủ để trang trải phần lớn chi phí lãi vay quốc gia.
Tuy nhiên, ông cũng cảnh báo rủi ro thất nghiệp và bất bình đẳng nếu chính phủ không có chiến lược đào tạo lại lực lượng lao động. Musk kêu gọi sự hợp tác công–tư trong phát triển kỹ năng số và khuyến khích đầu tư R&D. Nếu được triển khai đúng hướng, Hoa Kỳ có thể giảm tỷ lệ nợ/GDP xuống dưới 100% vào năm 2040, đồng thời duy trì vị thế dẫn đầu toàn cầu về công nghệ.
Kết luận
Quan điểm của Elon Musk trên The Joe Rogan Experience thể hiện một lối thoát khác biệt cho Hoa Kỳ: vượt qua khủng hoảng nợ không bằng thắt chặt chi tiêu, mà bằng đổi mới năng suất qua AI và robot. Khi công nghệ trở thành động cơ trung tâm của nền kinh tế, nó không chỉ tạo ra của cải – mà còn định nghĩa lại cách một quốc gia trả nợ, phát triển và duy trì sức mạnh trong kỷ nguyên cạnh tranh toàn cầu.
Link trả lời phỏng vấn của Musk với Joe Rogan:
https://youtu.be/YcSIp8n-IXA?si=-wyCHwcufkHtSa5w
Hoang Anh Tuan, Amb.
Không có nhận xét nào